René Descartes: Grondlegger van de moderne filosofie

René Descartes (1596-1650) wordt algemeen beschouwd als een van de invloedrijkste denkers in de westerse geschiedenis. Deze Franse filosoof, wiskundige en natuurwetenschapper legde met zijn methodische twijfel en het beroemde 'cogito ergo sum' (ik denk, dus ik ben) het fundament voor de moderne filosofie. Zijn scheiding tussen lichaam en geest - het Cartesiaans dualisme - vormt nog steeds een belangrijk discussiepunt in filosofische kringen. Maar wie was Descartes precies en hoe beïnvloedt zijn denken ons vandaag nog steeds?

Gert-Jan van der Heiden

Metafysica

In het boek Metafysica van Gert-Jan van der Heiden wordt Descartes' ontdekking van het subject belicht als cruciaal moment in de metafysica. Zijn methodische twijfel staat centraal als revolutionair keerpunt dat de weg vrijmaakte voor een geheel nieuwe benadering van filosofische vraagstukken.
Boek bekijken

€ 34,90

Vandaag voor 23:00 besteld, morgen in huis

Spotlight: Gert-Jan van der Heiden

Als hoogleraar Metafysica aan de Radboud Universiteit Nijmegen heeft Gert-Jan van der Heiden zich verdiept in de fundamenten van het westerse denken. Zijn werk over Descartes plaatst de 17e-eeuwse filosoof in het bredere perspectief van de metafysica, waarbij hij laat zien hoe revolutionair Descartes' subjectgerichte benadering was voor zijn tijd.

Het cartesiaanse dualisme: scheiding tussen lichaam en geest

Een van Descartes' meest invloedrijke bijdragen aan de filosofie is zijn dualistische visie die een strikt onderscheid maakt tussen de materiële wereld (res extensa) en de denkende geest (res cogitans). Deze opvatting zou eeuwenlang het westerse denken over bewustzijn en lichaam bepalen.

Hans Dooremalen Herman de Regt Maurice Schouten

Stof tot denken

Stof tot denken van Hans Dooremalen, Herman de Regt en Maurice Schouten gebruikt Descartes' dualisme als cruciaal startpunt voor een bredere discussie over het lichaam-geestprobleem. Het boek laat zien hoe zijn revolutionaire ideeën de basis vormen voor vele latere debatten in de filosofie van de geest.
Boek bekijken

€ 34,90

Vandaag voor 23:00 besteld, morgen in huis

Descartes in Amsterdam

Bertrand Weegenaar

In het intrigerende artikel 'Descartes in Amsterdam' wordt de filosoof in een geheel ander licht geplaatst: als detective die zijn eigen methodische principes toepast bij het oplossen van een misdaad. Het artikel illustreert hoe Descartes' analytische methode - complexe problemen opdelen en stapsgewijs onderzoeken - praktisch werd toegepast, en plaatst hem in de historische context van een opkomend Amsterdam.

Artikel lezen

Descartes en zijn invloed op latere denkers

De invloed van Descartes strekt zich uit over vele generaties filosofen die na hem kwamen. Sommigen bouwden voort op zijn ideeën, terwijl anderen juist in verzet kwamen tegen zijn dualistische wereldbeeld. Deze dynamiek tussen acceptatie en verzet toont de blijvende relevantie van zijn werk.

Maarten van Buuren

Spinoza

In Spinoza onderzoekt Maarten van Buuren hoe Baruch Spinoza reageerde op Descartes' filosofie. Hoewel Spinoza voortbouwde op het rationele denken van Descartes, verwierp hij diens dualisme ten gunste van een monistische visie waarin God, natuur en substantie één zijn - een kritische doorontwikkeling van het cartesiaanse fundament.
Boek bekijken

€ 24,99

Vandaag voor 17:00 besteld, morgen in huis

Spotlight: Maarten van Buuren

Als hoogleraar Franse taal- en letterkunde aan de Universiteit Utrecht heeft Maarten van Buuren een diepgaande kennis van de intellectuele geschiedenis van Europa. Zijn werk over Spinoza belicht de cruciale relatie tussen deze twee giganten van de filosofie, waarbij hij de subtiele maar fundamentele verschillen tussen hun denkbeelden blootlegt.

"Descartes' cogito-ervaring markeert een revolutionair moment in de geschiedenis van de metafysica: voor het eerst wordt het denken zelf, en niet God of de natuur, het fundament van zekerheid en waarheid." Uit: Metafysica

De moderne erfenis van Descartes

Hoewel Descartes meer dan drie eeuwen geleden leefde, blijft zijn erfenis voelbaar in onze moderne samenleving. Zijn methode van rationeel onderzoek en kritische twijfel vormt de basis van de wetenschappelijke methode, terwijl zijn dualistische visie nog steeds ons denken over bewustzijn en technologie beïnvloedt.

Alexandre Lacroix

Hoe word je geen slaaf van het systeem?

In Hoe word je geen slaaf van het systeem? onderzoekt Alexandre Lacroix hoe Descartes' isolatie van ideeën en scheiding tussen denken en materie heeft bijgedragen aan moderne systemen van controle. Het boek laat zien hoe zijn filosofie onbedoeld de weg heeft vrijgemaakt voor een werkelijkheid die hij zelf wellicht niet had voorzien.
Boek bekijken

€ 22,99

Vandaag voor 17:00 besteld, morgen in huis

Spotlight: Alexandre Lacroix

Als filosoof en hoofdredacteur van het Franse Philosophie Magazine brengt Alexandre Lacroix filosofische concepten naar het heden. Zijn analyse van Descartes' invloed op moderne systemen van macht en controle toont aan hoe klassieke filosofie ons kan helpen bij het begrijpen en bekritiseren van hedendaagse maatschappelijke structuren.

Hoe word je geen slaaf van het systeem? Descartes leerde ons methodisch te twijfelen aan alles wat we als vanzelfsprekend aannemen. Deze les, uitgewerkt in Lacroix's boek, is vandaag relevanter dan ooit: in een wereld van algoritmen en beïnvloeding is het systematisch in twijfel trekken van 'evidente waarheden' een noodzakelijke vaardigheid voor intellectuele vrijheid.

Een genuanceerder beeld van Descartes

De traditionele interpretatie van Descartes als rigide dualist is in recente jaren genuanceerd. Moderne filosofen wijzen erop dat zijn denken complexer was dan vaak wordt aangenomen, met name als het gaat om zijn visie op emoties en de relatie tussen lichaam en geest.

Frank Rebel

Basisboek filosofische antropologie

Basisboek filosofische antropologie van Frank Rebel biedt een verfrissende herbezinning op Descartes' dualisme. Het wijdt een hoofdstuk aan zijn visie op emoties, waarbij de standaardinterpretatie als strenge dualist wordt genuanceerd. Het boek laat zien dat Descartes' begrip van de mens genuanceerder was dan vaak wordt aangenomen.
Boek bekijken

€ 20,95

Vandaag voor 23:00 besteld, morgen in huis

Conclusie: De blijvende relevantie van Descartes

René Descartes blijft een onmisbare figuur in de westerse intellectuele geschiedenis. Zijn methodische twijfel, zijn zoektocht naar zekerheid en zijn poging om wetenschap en filosofie op een nieuw fundament te vestigen, maken hem tot een blijvend referentiepunt in ons denken. Of we nu voortbouwen op zijn ideeën of ze bekritiseren, we blijven in gesprek met deze grondlegger van de moderne filosofie. In een wereld die steeds complexer wordt, biedt Descartes' helderheid en systematische aanpak nog steeds waardevolle inzichten voor onze tijd.