Metafysica

Proloog. De omweg van het denken 7

I. WAT IS METAFYSICA? 13
1 Wat is metafysische kennis? 17
1.1 Eerste onderscheidingen 17
1.2 Verlangen en weten 27

2 Het onderwerp van de metafysica 37
2.1 Het zijnde als zijnde in het algemeen 37
2.2 De vele betekenissen van zijn 41
2.3 Oorzaken en beginselen 48

3 Moderne metafysica? 53
3.1 Descartes’ ontdekking van het subject 54
3.2 Kants transcendentale project 60
3.3 Het moderne dualisme van natuur en vrijheid 76

II. ZIJN EN SCHIJN 83
4 Poiēsis en mimēsis 87
4.1 Drie soorten bedden 87
4.2 De goddelijke demiurg 91
4.3 Het raadsel van het niet-zijnde 97

5 Omkeringen van zijn en schijn 105
5.1 Nietzsche over waarheid en illusie 109
5.2 Deleuze over identiteit en verschil 126

6 Het bijeenhoren van zijn en schijn 137
6.1 ‘Het zijn weest als verschijnen’ 139
6.2 Plato’s leer van de waarheid 144

III. TAAL EN WAAR HEID 153
7 Filosofie, dichtkunst en retorica 157
7.1 De filosoof versus de dichter 159
7.2 De filosoof versus de sofist 165

8 Dialectiek en fenomenologie 173
8.1 Hegels dialectiek 173
8.2 Heideggers hermeneutische fenomenologie 182

9 Hermeneutische variaties 187
9.1 De hermeneutische wending van Dilthey naar Gadamer 190
9.2 Het supplement van Derrida 207
9.3 Denken, dichten en getuigen 217

IV. ZIJN EN GROND 223
10 Metafysisch-theologische variaties 229
10.1 De God van Aristoteles 229
10.2 Onto-theologie 233
10.3 Leibniz’ formulering van het beginsel van grond 237

11 Het einde van de metafysica 243
11.1 De zelfmoord van de metafysica 247
11.2 Het bijeenhoren van zijn en grond 256

12 Anders dan orde 269
12.1 God die het denken te boven gaat 269
12.2 Het toevallige 275
12.3 Anders-kunnen-zijn 280

Epiloog. Van orde naar ontvankelijkheid 285
Noten 315
Literatuur 333
Register van namen 341
Register van zaken 343