vraag & antwoord
Veranderspanning opzoeken en laten bestaan: een krachtige bron voor vernieuwing
Verandering brengt spanning met zich mee. Maar wat als die spanning niet vermeden hoeft te worden, maar juist een bron van energie en vernieuwing kan zijn? In deze tijd van voortdurende verandering is het vermogen om constructief om te gaan met veranderspanning een cruciale competentie. Het gaat niet om het vermijden of onderdrukken van spanning, maar om het bewust opzoeken en productief maken ervan. Laten we ontdekken hoe toonaangevende veranderkundigen ons helpen deze spanning te begrijpen, op te zoeken en te laten bestaan.
Veranderspanning begrijpen: meer dan alleen weerstand
Veranderspanning is geen vijand die overwonnen moet worden, maar een natuurlijk onderdeel van elk transformatieproces. Het is de energie die vrijkomt wanneer het bestaande en het nieuwe elkaar ontmoeten. Bianca van Leeuwen beschrijft in Organisatieverandering, hoe moeilijk kan het zijn dat veel managers verandering als 'taai' ervaren omdat ze spanning proberen weg te nemen in plaats van ermee te werken. Ze benadrukt dat we onderscheid moeten maken tussen de 'bovenstroom' (de zichtbare, rationele kant van verandering) en de 'onderstroom' (de emoties, relaties en patronen die onder de oppervlakte spelen). Juist in die onderstroom zit de productieve spanning.
Boek bekijken
Spanning als bron van creativiteit en vernieuwing
Het opzoeken van spanning vraagt om een andere mindset. In plaats van te focussen op het minimaliseren van weerstand, gaat het om het creëren van een omgeving waarin spanning productief kan zijn. Michel Verheijden laat in zijn werk zien hoe improvisatietechnieken uit het theater hierbij kunnen helpen. Door bewust 'ja' te zeggen tegen wat er is, ontstaat er ruimte voor creativiteit en vernieuwing.
Boek bekijken
De systemische dimensie van spanning
Veranderspanning ontstaat niet in een vacuüm, maar binnen een complex systeem van relaties, patronen en onuitgesproken regels. Jeroen Busscher beschrijft in zijn werk hoe we verandering kunnen zien als een natuurlijk proces dat al aanwezig is in organisaties, in plaats van iets dat van buitenaf moet worden opgelegd. Hij introduceert het concept van 'moeiteloze verandering' waarbij het gaat om het aanboren van het natuurlijke verandervermogen dat in elke organisatie aanwezig is.
SPOTLIGHT: Jeroen Busscher
Navigeren door spanningsvelden
Veranderkundige Kilian Bennebroek Gravenhorst biedt in zijn werk praktische handvatten voor het navigeren door wat hij 'de veranderjungle' noemt. Hij benadrukt dat verandering altijd gepaard gaat met spanning, maar dat deze spanning niet vermeden hoeft te worden. In plaats daarvan kunnen we leren om bewust met spanningsvelden om te gaan.
Boek bekijken
Weerstand als waardevolle informatie
Een cruciaal aspect van het werken met veranderspanning is het herdefiniëren van weerstand. In plaats van weerstand te zien als iets dat overwonnen moet worden, kunnen we het zien als waardevolle informatie over wat er in het systeem speelt. Lisette van der Sandt biedt in haar werk inzichten in hoe we weerstand kunnen omzetten in verandermotivatie.
Veranderspanning in de praktijk: concrete interventies
Het is één ding om spanning te begrijpen, maar hoe breng je dit in de praktijk? Verschillende experts bieden concrete interventies en methoden om veranderspanning productief te maken. Bianca van Leeuwen beschrijft in haar werk hoe je als managementteam actief regie kunt voeren over de gedragstransitie tijdens verandering, zonder de spanning weg te nemen.
Boek bekijken
Leiderschap bij veranderspanning
De rol van leiders is cruciaal bij het opzoeken en laten bestaan van veranderspanning. Het vraagt om een bepaald type leiderschap dat niet gericht is op controle en zekerheid, maar op het faciliteren van een proces waarin spanning productief kan zijn. Verschillende experts belichten aspecten van dit type leiderschap.
SPOTLIGHT: Hans Vermaak
Veranderspanning als collectief leerproces
Een belangrijke invalshoek bij het werken met veranderspanning is het zien van verandering als een collectief leerproces. In plaats van verandering te zien als een lineair traject van A naar B, kunnen we het zien als een gezamenlijke ontdekkingstocht waarin spanning een natuurlijk onderdeel is van het leren en groeien. Verschillende bronnen belichten deze invalshoek.
e-book bekijken
Conclusie: Veranderspanning als kracht
Het opzoeken en laten bestaan van veranderspanning vraagt om moed en een fundamenteel andere kijk op verandering. In plaats van spanning te zien als iets dat overwonnen moet worden, kunnen we het zien als een natuurlijke en noodzakelijke kracht voor betekenisvolle verandering. De inzichten van de besproken experts bieden ons een rijke toolkit om met deze spanning te werken.
Om veranderspanning productief te maken, is het belangrijk om:
- Spanning te erkennen als natuurlijk onderdeel van verandering
- Onderscheid te maken tussen de boven- en onderstroom van verandering
- Weerstand te zien als waardevolle informatie
- Te werken met improvisatietechnieken die ja-zeggen bevorderen
- Een systemisch perspectief te hanteren dat patronen en relaties zichtbaar maakt
- Leiderschap te tonen dat complexiteit en onzekerheid kan verdragen
- Verandering te benaderen als een collectief leerproces
Door veranderspanning niet te vermijden maar bewust op te zoeken en te laten bestaan, creëer je de voorwaarden voor diepgaande en duurzame verandering. Het is niet de afwezigheid van spanning, maar juist het productief maken ervan dat organisaties helpt om te bloeien in een wereld van voortdurende verandering.