Invordering van belastingen

Voorwoord / V
Lijst van gebruikte afkortingen / XV

HOOFDSTUK 1
Inleiding / 1
Algemeen / 1
Reikwijdte (Vierde Tranche) Algemene wet bestuursrecht / 1
Reikwijdte Invorderingswet / 2
Andere invorderingsbepalingen / 4
Open systeem / 5
Speciale bevoegdheden van de Ontvanger / 6
Leidraad Invordering 2008 / 7
Invorderingsgeschillen / 7
De Rijksadvocaat / 10
Enige bevoegdheidsproblematiek / 10

HOOFDSTUK 2
De belastingschuld en haar satellieten; invordering van bestuurlijke boeten / 13
Materiële en formele belastingschuld / 13
Vrijwillige betaling van niet-geformaliseerde belastingschulden: voldoen aan een natuurlijke verbintenis / 14
Onverschuldigde betaling/Formele rechtskracht / 15
Voorlopige aanslag, voorheffing en definitieve aanslag / 18
Invordering van opcenten, renten en kosten van invordering / 19
Invordering van fiscale bestuurlijke boeten / 19

HOOFDSTUK 3
Aanslag en aanslagbiljet / 23
Inleiding / 23
Fouten bij het opmaken van de aanslag / 25
De dagtekening / 26
De tenaamstelling van de aanslag / 27
Doublures, termijnoverschrijding / 29
Meer belastingschuldigen voor dezelfde schuld / 29

HOOFDSTUK 4
Aansprakelijkheid / 33
Algemene opmerkingen / 33
In beginsel beperking tot de hoofdsom / 34
Volgorde van aansprakelijkstelling, draagplicht, regres, subrogatie / 36
Aansprakelijkheid en omzetbelasting; toetsing aan Btw-richtlijn en aan algemene rechtsbeginselen van de communautaire rechtsorde / 39
Inleiding / 41
Huwelijkse aansprakelijkheid / 41
Onroerendezaakbelastingen bij meer dan één zakelijk gerechtigde / 42
Fiscale eenheid omzetbelasting en fiscale eenheid vennootschapsbelasting / 42
Vererving / 44
Ketenaansprakelijkheid / 45
Beperking van ketenaansprakelijkheidsrisico’s / 49
Verleggingsregeling omzetbelasting / 54
Inlenersaansprakelijkheid / 55
Bestuurdersaansprakelijkheid / 58
Bestuurdersaansprakelijkheid in faillissement / 68
Samenloop / 69
Fiscale bestuurderspauliana / 70
Bestuurdersaansprakelijkheid bronbelasting 2021 / 71
De vereffenaar / 73
De leider van de vaste inrichting of de vaste vertegenwoordiger / 73
De ex-grootaandeelhouder / 74
Werknemers, artiesten, beroepssporters, buitenlandse gezelschappen en kansspelwinnaars / 78
Carrouselfraude-aansprakelijkheid / 79
Diversen: de IJslandroute particulier, de fiscaal vertegenwoordiger, de levensverzekeraar, de pensioenverzekeraar, de overdrager van economische eigendom en de (mede)organisator van sportevenementen en artiestenoptredens / 80
De IJslandroute particulier / 80
De fiscaal vertegenwoordiger OB / 81
De levensverzekeraar / 81
De pensioenverzekeraar / 82
De overdrager van economische eigendom / 82
De organisator van optredens van artiesten en van sportevenementen in Nederland / 83
De pandhouder, de hypotheekhouder of de executant en de omzetbelasting in de verkoopopbrengst van de verpande, verhypothekeerde of beslagen zaken / 84
Actio pauliana-aansprakelijkheid / 85
Groepsaansprakelijkheid minimumbelasting 2024 / 88
Betwisting van de aansprakelijkstelling / 90

HOOFDSTUK 5
Betaling, verrekening en rente / 101
Betalingstermijnen / 101
Tijdstip van betaling / 103
Toerekening van betalingen / 105
(Geen) schorsing van de betalingsplicht / 107
Verrekening / 107
Cessie en verpanding van belastingrestituties / 111
Renteberekening / 112
Belastingrente / 113
Invorderingsrente / 115
Betalingskorting / 119

HOOFDSTUK 6
Aanmaning of geen aanmaning; onmiddellijke invorderbaarheid; versnelde invordering / 121 Aanmaning, onmiddellijke invorderbaarheid en versnelde invordering / 121
Aanmaning / 121
Onmiddellijke invorderbaarheid en versnelde invordering / 123
Versnelde invordering en/of conservatoir beslag / 129

HOOFDSTUK 7
Uitstel van betaling / 131
Inleiding / 131
Rechtsbescherming / 133
Uitstel in verband met bezwaar/beroep / 136
Uitstel in verband met een te verwachten belastingteruggave / 137
Uitstel in verband met betalingsproblemen / 138
Uitstelfaciliteiten in de inkomstenbelasting / 144
Uitstelfaciliteiten schenk- of erfbelasting / 148

HOOFDSTUK 8
Kwijtschelding / 151
Inleiding / 151
Buitengewoon bezwaar / 154
Kwijtschelding voor particulieren / 155
Kwijtschelding voor ondernemers (mede in het kader van de WHOA) / 157
Kwijtschelding bij wettelijke schuldsaneringsregeling / 161
Kwijtschelding conserverende belastingaanslagen / 163
Rechtsmiddelen? / 163
Niet verder bemoeilijken en oninbaar lijden / 164

HOOFDSTUK 9
Het fiscale voorrecht / 167
Inleiding / 167
Het fiscale voorrecht / 167
Het fiscale voorrecht ten opzichte van bezitloos pandrecht en fiduciaire eigendom / 169
Maatschappelijke discussie over fiscale voorrecht en bodem(voor)recht / 177

HOOFDSTUK 10
Dwangbevel, Kostenwet invordering rijksbelastingen en de belastingdeurwaarder / 179
Uitvaardiging dwangbevel / 179
Kostenwet invordering rijksbelastingen / 182
De belastingdeurwaarder / 187

HOOFDSTUK 11
Open systeem; executierecht algemeen / 189
Open systeem / 189
Conservatoir beslag / 194
Actio pauliana / 196
Onrechtmatigedaadsactie / 197
Vereenzelviging / 200
Executierecht: algemene opmerkingen / 201
Executoriaal beslag op roerende zaken / 205
Verzet door derden / 207
Achterwege laten van beslag; verkoop; afkoop / 208
Executoriaal beslag op schepen / 209
Executoriaal derdenbeslag / 209
Executoriaal beslag op onroerende zaken / 211
Lijfsdwang / 212
Paspoortsignalering / 214
Kosten van dwanginvordering / 215

HOOFDSTUK 12
Vereenvoudigd derdenbeslag / 219
Inleiding / 219
Gevolgen van voldoening aan de vordering; ‘onverschuldigde’ voldoening / 222
Wélke derden? / 223
De duurvordering (loonvordering, huurvordering, e.d.); toekomstige termijnen / 227
Beslagvrije voet en beslagverbod / 228
De faillissementsvordering / 230
Niet-voldoening aan de vordering; verzet / 231
Vermindering en teruggaaf belastingaanslag / 233

HOOFDSTUK 13
Faillissement en WHOA / 235
Inleiding / 235
Grensoverschrijdend faillissementsrecht / 237
Verificatie / 238
Faillissementsaanvraag door de Ontvanger / 239
Welk belang heeft de fiscus bij faillissement? / 242
Fiscale gevolgen van faillissement / 244
Fiscus en akkoord (inclusief WHOA) / 246
Verliesverdamping door een akkoord en belastingheffing over vrijvalwinst / 249
Kwalificatie van schulden / 252
Boedelschulden en separatisten / 253
De curator en de afwikkeling / 256
Enige omzetbelastingaspecten / 258
Na het faillissement / 262
Vereenvoudigde afwikkeling van faillissementen / 263
Schuldsanering voor natuurlijke personen / 264
Herziening Faillissementswet / 267

HOOFDSTUK 14
Fiscaal bodemrecht / 269
Inleiding / 269
Bijzonder verhaalsrecht motorrijtuigenbelasting / 271
Vorm en inhoud van het bodemrecht / 273
Reikwijdte – niet voor persoonlijke belastingen / 274
Strekking van het fiscale bodemrecht – maatschappelijke omstredenheid / 276
Bodemzaken/roerende bedrijfsmiddelen / 277
Bodem / 281
Tijdstip bodembeslag / 282
Bodemrecht en internationaal recht / 283
Bodemconstructies / 287
De meldingsregeling van art. 22bis Inv.wet / 289
Rechtsmiddelen van de derde; art. 6 EVRM / 291
Heroverweging van het bodemrecht / 298
Verhaal op fideï-commis-bezwaarde goederen / 299
Bijzonder verhaalsrecht bij een afgezonderd particulier vermogen / 299

HOOFDSTUK 15
Verzet / 301
Algemene opmerkingen / 301
(Geen) schorsende werking / 302
Gronden die het verzet niet kunnen dragen / 303
Gronden die het verzet wél kunnen dragen / 304
Voorlopige voorziening bij de belastingrechter? / 306

HOOFDSTUK 16
De Awb en de Ontvanger; de Ontvanger en de algemene beginselen van behoorlijk bestuur / 311
Algemene wet bestuursrecht (algemeen) / 311
Vierde Tranche Awb / 311
Andere delen van de Algemene wet bestuursrecht (Awb) en de invordering / 315
Toetsing aan de algemene beginselen van behoorlijk bestuur / 318
Verhouding tussen de heffing (Inspecteur) en de invordering (Ontvanger) / 321
Voorlopige voorziening bij fiscale rechter of voorlopige voorziening bij burgerlijke rechter? / 322
Voorbeelden van toetsing aan de algemene beginselen van behoorlijk bestuur / 323
Beleidsregels / 324
Belangenafweging; beslag en executie als pressiemiddel? / 326
Het open stelsel en de algemene beginselen van behoorlijk bestuur/de twee-wegenleer / 329

HOOFDSTUK 17
De verjaring van het recht tot dwanginvordering en verrekening / 333

HOOFDSTUK 18
Invordering van rechten bij invoer en uitvoer / 339
Inleiding / 339
Invordering volgens het DWU / 341
Invordering naar Nederlands recht / 341
De uitnodiging tot betaling nader bezien / 341
Hoofdelijkheid in het DWU / 343
Uitstel van betaling / 344
Kwijtschelding van rechten bij invoer en uitvoer / 345
Invorderingsrente / 346

HOOFDSTUK 19
Invordering van sociale-verzekeringspremies / 349
Premieheffing werknemersverzekeringen / 349
Premieheffing volksverzekeringen / 349

HOOFDSTUK 20
Invordering van toeslagen / 351

HOOFDSTUK 21
Informatieverstrekkingsplichten en strafbedreigingen / 359
Melding van betalingsonmacht / 359
Algemene gegevensverstrekkingsplicht ten behoeve van de invordering; met strafbedreiging / 360
Inhoud van de verplichtingen / 361
Reikwijdte van de verplichtingen; beginselen van behoorlijk bestuur; beleidsregels; rechtsbescherming; kostenbeschikking; de Ontvanger als eiser in kort geding; verschoningsrecht / 365
De strafbedreigingen en andere mogelijke sancties / 370

HOOFDSTUK 22
Internationale bijstand bij invordering / 375
Overzicht / 375
Overzicht van de regelgeving inzake invorderingsbijstand / 376
De EU-Invorderingsbijstandrichtlijn / 382
De bilaterale belastingverdragen / 386
Het Benelux-invorderingsverdrag / 388
Het multilaterale verdrag inzake wederzijdse administratieve bijstand in belastingzaken (WABB) / 389

BIJLAGE
Lijst van aansprakelijkheidsbepalingen in de Invorderingswet 1990 / 391

Jurisprudentieregister / 395
Trefwoordenregister / 419