Herbalans; beschouwingen naar aanleiding van het rapport Uitgebalanceerd

De Commissie Asser-Groen-Vranken heeft in ‘Een nieuwe balans’ en ‘Uitgebalanceerd’ voorstellen geponeerd, die gericht zijn op een fundamentele herbezinning van de grondslagen, beginselen en uitgangspunten van het Nederlands burgerlijk procesrecht. De aanpassingen die door deze Commissie worden voorgesteld, kunnen grote gevolgen hebben; niet alleen voor de rechtspraak en de wereld van de rechtsbijstandverlener, maar ook voor de individuele burger.
In 'Herbalans' wordt door een onafhankelijke Werkgroep bekeken wat de gevolgen van de voorstellen van de Commissie kunnen zijn en met name of de voorgestelde ontwikkelingen wenselijk zijn. Zo is de Commissie van mening dat het verzoekschrift hét inleidende processtuk moet worden en dat de dagvaarding een stap opzij moet doen. De afschaffing van de dagvaarding zou echter desastreuze gevolgen kunnen hebben voor de rechtspraak. Uit ervaringen met de formulierdagvaarding is duidelijk geworden dat de rechtszekerheid hier zeker niet mee gebaat is, terwijl een verhoging van de proceskosten vermijdelijk zal zijn. Ook de voorfase, de mogelijkheid tot hoger beroep en de verhouding tussen rechter en partijen worden aan een kritisch licht onderworpen.
Door de voorstellen van de Commissie kritisch te bekijken en waar nodig, dieper op de materie in te gaan, wordt in dit rapport duidelijk bekeken wat voor de toekomst wenselijk is voor het Nederlands burgerlijk procesrecht; soms is dit vernieuwing, soms behoud van het ‘oude’.