Handboek cliëntenraden

Voorwoord 9

Deel I Theoretisch Handboek 11

Hoofdstuk 1 Inleiding 13
Algemene beschouwing 13
Intermezzo: relevante regelgeving 15
De positie van interne stakeholders 18
Het krachtenveld 21
De toekomst van de zorg 22

Hoofdstuk 2 Algemene bepalingen Wmcz 2018 23
Wmcz 2018 23
Goed bestuur en medezeggenschap, Zorgbrede
Governance Code 24
Cliënt 26
Instelling 26
Zorg 27
Jeugdzorg 28
Welke zorg valt niet onder de Wmcz 2018 29
WMO 29
Besluit Wmcz 2018 29
Langdurig verblijf 31

Hoofdstuk 3 Inspraak 33

Hoofdstuk 4 Cliëntenraden 37
Wie tellen mee als zorgverlener? 38
Wie kunnen in de cliëntenraad? 38
Inrichting medezeggenschap(structuur) 39
Medezeggenschapsregeling 42
Betrokken bij voorbereiding 42
Meerdere locaties, meerdere cliëntenraden 43
Centrale cliëntenraad 43
Verdeling van bevoegdheden 44
Vrijwillige cliëntenraad 45
Bevoegdheden van een vrijwillige cliëntenraad 45
Ontbinden vrijwillige cliëntenraad 46
Procedure ontbinden vrijwillige cliëntenraad 46
Onverplicht instellen van een cliëntenraad 47

Hoofdstuk 5 Inrichting cliëntenraad 49
Huishoudelijk reglement en betrekken achterban 49
Vacatures in de cliëntenraad 51
Medezeggenschapsregeling onder de aandacht 52
Vaststellen of wijzigen medezeggenschapsregeling 52

Hoofdstuk 6 Rechten, bevoegdheden en faciliteiten 55
Verstrekken benodigde informatie 55
Informatierecht 55
Faciliteiten cliëntenraad 56
Onafhankelijke ondersteuning 56
Kosten van de cliëntenraad 56
Budget 58
Kosten van rechtsgedingen 59
Benoemingsrecht toezichthoudend orgaan 59
Overleg toezichthoudend orgaan 60
Enquêterecht 61
Niet-ontvankelijkheid 63
Zorgbrede Governancecode 64
Wet normering topinkomens 67

Hoofdstuk 7 Adviesrechten en instemmingsrechten 71
Adviesrechten 71
Wie mag advies uitbrengen 72
Wanneer advies vragen 72
Wanneer advies uitbrengen 73
Overleg 73
Schriftelijk besluit 73
Ongevraagd adviseren 74
Volgen van ongevraagd advies 74
Schriftelijk gemotiveerd besluit ongevraagd advies 74
Toch uitvoering van ongevraagd advies 74
Oordeel commissie 76
Instemmingsrecht 77
Wie mag instemming geven 80
Wanneer schriftelijke instemmingsaanvraag 80
Overleg en schriftelijke instemming 81
Besluit 81
Vervangende instemming 82
Inroepen nietigheid 83

Hoofdstuk 8 Ontbinden cliëntenraad 85
Ontbinden cliëntenraad 85
Structureel tekortschieten 87
Instemming cliëntenraad of toestemming commissie van vertrouwenslieden 89
Verzoek van cliënten tot ontbinding van de cliëntenraad 89
Toets commissie van vertrouwenslieden 90

Hoofdstuk 9 Rechten afdwingen 91
Commissie van vertrouwenslieden 91
Beroep uitspraak commissie van vertrouwenslieden 94
Binnen drie maanden in beroep 95
Naleving en niet-ontvankelijkheid 95
Geen proceskosten en kosten juridische bijstand 95
Kosten voor juridische bijstand voor representatieve delegatie van cliënten 96
Inspectie IGJ 96
Enquêteprocedure 98
Governancecommissie Gezondheidszorg 100
Hoofdstuk 10 Overgangsrecht Wmcz 2018 103
Lopende procedures 103
Reeds bestaande cliëntenraad 103
Aanpassen medezeggenschapsregeling 104

Deel II Praktisch Handboek 105

Hoofdstuk 11 Basiselementen van het cliëntenraadwerk 107

Hoofdstuk 12 De cliëntenraad en planmatig werken 109

Hoofdstuk 13 Samenwerking binnen de cliëntenraad – het teamdoelmatigheidsmodel 115

Hoofdstuk 14 Vormen van overleg bij de cliëntenraad 123

Hoofdstuk 15 Vergaderen – de basis 125

Hoofdstuk 16 Vergadertips voor voorzitter, notulist en deelnemers 133

Hoofdstuk 17 De positie van de ambtelijk secretaris (AS) en of cliëntenraadondersteuner (CRO) van de cliëntenraad (CR) 137

Hoofdstuk 18 Organisatiebeleid, beleidsplannen, beleidscyclus en elementen van beleid 139

Hoofdstuk 19 De CR en beïnvloeding van (organisatie)beleid 149

Hoofdstuk 20 De behandeling van een (complexe) advies- en instemmingsaanvraag door de cliëntenraad 173

Hoofdstuk 21 Tips voor het schrijven van een adviesbrief 177

Hoofdstuk 22 Effectieve communicatie 179

Hoofdstuk 23 De cliëntenraad en kwaliteit van zorg 191

Hoofdstuk 24 De cliëntenraad en scholing 195

Bijlage Wet medezeggenschap cliënten zorginstellingen 2018 199

Over de auteurs 214