Versailles 1919-1920 - Een wrede vrede

Voorwoord 5
Inleiding 9

I. De uitvinding van de natiestaat 15
I.1. De Belgische staat 15
I.2. Afscheiding 1830 16
I.3. Oude grenzen herleven 18
I.4. De doelgroep: Belgen 19
I.5. De Belgen en het taalargument 23

II. De Duitse eenwording 31
II.1. Het Germanisches Wesen 31
II.2. Herders theorieën 33
II.3. Rassenkunde als politieke leidraad 36
II.4. Volk, land en kroon 38

III. Een Kroon, Een Volk, Een Rijk! 43
III.1. De stichting van het Duitse Keizerrijk 43
III.2. Andere unificatie-stromingen op biotische grondslag 46
III.2.1. Romeins Italië 46
III.2.2. Vergelijkbare unificatiestromen 50

IV. De speciale positie van Japan 55
IV.1. Het onderscheid tussen christelijke en heidense mogendheden 55
IV.2. Eerste Haagsche Vredesconferentie van 1899 56
IV.3. Tweede Haagsche Vredesconferentie (1907) 57
IV.4. Japan verwestert 58
IV.5. De nationale vloot als ultiem machtsmiddel 60
IV.6. De defensie alliantie Japan – Groot Brittanie 61
IV.7. De Japans-Russische oorlog van 1904-1905 62
IV.8. Japan zet een nieuwe toon. 66

V. De traditionele grootmachten, met of zonder Japan 67
V.1. Algemeen 67
V.2. De Amerikaanse koloniale politiek 68
V.3. Haagse vredeconferenties werpen een schaduw vooruit 69

VI. Het westerse Armageddon: de Eerste Wereldoorlog 73
VI.1. De visie en opstelling van president Woodrow Wilson 74
VI.2. De opportuniteitsweging van de Franse premier Georges Clemenceau 81
VI.3. De politieke, door electorale winst bepaalde stellingnames van eerste minister David Lloyd George 90
VI.4. De Japanse delegatie te Parijs 91

VII. De mandaatgebieden van de Volkenbond 93
VII.1. Algemeen 93
VII.2. A-mandaten 93
VII.3. B-mandaten 94
VII.4. C-mandaten 95

VIII. Verregaand herstel van het kolonialisme 97

IX. De wordende Volkenbond 101
IX.1. Algemeen 101
IX.2. De Volkenbond als rechtsorganisatie 103
IX.3. De Volkenbond als moreel kompas voor de wereld 103
IX.4. Volk en ras 105
IX.5. De Volkenbond als collectieve veiligheidsgarant 106
IX.6. De Franse bezwaren 108
IX.7. Franse geo-politiek 112

X. De veertien punten 115
X.1. De punten als onderhandelingsvoorwaarden 115
X.2. De eerste stappen naar een wapenstilstand 118
X.3. Een nieuwe wereldorde 120
X.4. Contouren van de Volkenbond 122
X.5. Aanvullende beginselen 123
X.6. Nieuwe staten 126
X.6.1. Bufferstaten 129
X.6.2. Servië als staat van alle Zuidslaven 131
X.6.3. Polen. De Hybride positie van de Vrije Stad Danzig 133
X.6.4. Tsjecho-Slowakije 145
X.6.5. Oude volken in nieuwe staten 149
X.7. Rompstaten 154
X.7.1. Algemeen 154
X.7.2. Oostenrijk niet levensvatbaar 155
X.7.3. Nederland als verachte waarnemer 156

XI. Het Versailler Vredesverdrag heden ten dage 167
XI.1 De Duitse ratificatie als binnenlands probleem 167
XI.2 De gegoochelde geopolitiek 170
XI.3 De Japanse geopolitieke frustraties 172
XI.4 De Volkenbond als onmachtige zuigeling 172

XII. Epiloog 179