De werking van het menselijk brein is ongelofelijk vernuftig. De manier waarop herinneringen worden gevormd is het resultaat van een complex samenspel van hersengebieden. Zintuigelijke informatie en lichamelijke ervaringen komen samen in episodische herinneringen. Ons geheugen maakt ons tot wie we zijn.
Belevingswereld
Metabewustzijn, zo heet het kijken naar het zelf dat zichzelf beschouwt. Door het lezen van dit boek ga je automatisch reflecteren op je eigen geheugen. O’Keane legt uit hoe de verschillende onderdelen van onze hersenen, zoals de hippocampus en de amygdala, betrokken zijn bij de vorming van herinneringen. Dat doet ze aan de hand van verhalen van haar psychiatrische patiënten die allemaal een extreem defect aan hun hersenen hebben. Vanuit haar rol als behandelaar heeft ze een inkijkje gekregen in hun belevingswereld. Dat heeft haar geholpen de werking van de hersenen beter te begrijpen. Via verhaalfragmenten van de betreffende casus en haar eigen analyse weet ze dat goed over te brengen in het boek. Verhalen uit de literatuur en uit films hebben haar eveneens inzichten gegeven. Met mooie en treffende citaten verbindt ze haar verhaal met de zoektocht van auteurs en filosofen die eveneens het mysterie van onze hersenen probeerden te duiden.
Ongekend gedetailleerde analyse
Het boek bestaat uit twee delen. In het eerste deel gaat O’Keane in op de werking van de hersenen bij het vormen en ophalen van herinneringen. In het tweede deel gaat ze dieper in op de rol van het geheugen in ons leven. Hoe het autobiografisch geheugen ontstaat en hoe het geheugen zich vormt in de verschillende levensfasen. Het eerste deel vond ik informatiever dan het tweede. Maar misschien ook omdat het op een gegeven moment veel stof is. Mijn hersenen vonden het af en toe moeilijk om de inzichten te integreren en alle belangrijke boodschappen van het boek te onthouden. Maar, ik ben blij met mijn aantekeningen. Dit boek geeft een ongekend gedetailleerde analyse van de werking van het geheugen. Het heeft me geholpen te begrijpen hoe het geheugen bijvoorbeeld bij mensen met depressie werkt.
Betrokken en behoedzaam
O’Keane heeft een prettige manier van vertellen. Ze is betrokken en behoedzaam in haar regelmatige kritische analyse van de psychiatrische praktijk. Door haar persoonlijke manier van vertellen in De geheugenfabriek word je onderdeel van haar ontdekkingsreis en ga je de werking van onze hersenen een stukje beter begrijpen.
Over Freija van Duijne
Freija van Duijne was van 2013 tot 2018 voorzitter van de Dutch Future Society. Zij heeft meer dan tien jaar werkervaring als toekomstverkenner en strateeg in diverse overheidsorganisaties. Freija werkt vanuit haar bedrijf Future Motions en geeft trainingen en lezingen op gebied van toekomstverkennen.