‘Boerenverstand in model gevat’

De titel van het boek is Raak! Dat impliceert dat er ook het nodige mis is met overheidscommunicatie?

‘Nou, het is niet zo dat alles overal mis gaat. Ons boek is er vooral op gericht dat het beter kan als op voorhand direct meer wordt nagedacht over welke richting het op kan gaan. Communicatieafdelingen hebben vaak het idee dat ze te laat worden ingeschakeld; als een project al is opgestart of als er al wat geroepen is in de krant. Het boek speelt erop in om communicatiemensen, projectleiders, wijkmanagers, communicatiebewuster te maken. Dat ze nadenken, voordat een project van start gaat, welke communicatievorm passend zou zijn.’

Wat is precies de Raak-methode?

‘In de Raak-methode hebben we een communicatievraagstuk opgehangen in twee assen en vier kwadranten. Op de ene as staat of iets al bestuurlijk is beslist (is het al door het college bijvoorbeeld), of moet iets nog komen uit een vraagstuk waarover de samenleving kan meepraten. Op de andere as staat of iets een complex of eenvoudig vraagstuk is. Je kunt je voorstellen dat het afschaffen van hondenbelasting in een ander kwadrant valt dan een vraagstuk of we met z’n alleen CO2 moeten reduceren. Bij de een heb je bijvoorbeeld inspraakrondes nodig en bij de ander niet. Bij elk vraagstuk horen andere middelen. Die middelen hebben we in de kwadranten weergegeven.’

In je boek schrijf je dat voor communicatiespecialisten Raak een herkenbaar model zal zijn. Wat is het specifieke nieuwe dat jullie brengen met dit model?

‘Nieuw, nieuw…. Ik ben nog niet op deze manier tegenkomen dat projecten op voorhand al in een kwadrant zijn geplaatst. Als je met communicatiemensen praat, herkennen ze het allemaal wel, alleen is het nog niet in een model vormgegeven. Je kunt zeggen dat boerenverstand nu in een model is gevat.’

Een groot deel van het boek gaat over social media. Overheden zijn nog te weinig serieus bezig met dit fenomeen blijkt uit het boek.

‘De macht van informatie verandert. Ontvangers worden zenders. De vraag is hoe je als gemeente of overheid gebruik kunt maken van informatie die je ter beschikking hebt op het web. Youp van ’t Hek en T-Mobile is een goed voorbeeld van hoe het uit de klauwen kan lopen als je niet wat met die informatie doet. Als er klachten zijn, kun je ze beter op internet lezen dan dat je ze negeert. Overheden moeten er alleen anders mee omgaan. Overheden hebben nog sterk de neiging om als ze met een project bezig zijn, dan pas communities in het leven te roepen: praat met ons mee. Social media gebruikers zijn al actief. De boodschap is: zoek mensen op in hun eigen al bestaande communities. En koppel ook vooral terug. Zorg voor een permanente relatie met je doelgroep. Het is niet als met politici die eens in de vier jaar tijdens de verkiezingen op de markt staan met een folder en dan pas feedback krijgen. Nee, dat communicatieproces is in de wereld van social media continu gaande. Als je meer weet dan NAW-gegevens, denk aan interessegebieden van bewoners, dan is het vanzelfsprekend dat ze contact zoeken. Nu zijn overheden verbaasd dat er niemand in hun nieuw opgezette communitiesite komt.’