Simone Schenk gaf al jaren trainingen waarin ze de deelnemers uitleg gaf over de werking van het brein. Toen ze de vraag kreeg waar men dit kon nalezen, had ze geen pasklaar antwoord. Uiteindelijk heeft ze daarom dit boekje geschreven, waarover gezegd wordt: 'Je moet er in investeren het allemaal te lezen, maar het is effectief!'
Daar ben ik het helemaal mee eens, want het boekje zelf is op het eerste zicht niet heel opvallend: de zwart met witte kaft en de sobere opmaak van de inhoud zijn voor mij niet meteen uitnodigend. De drempel om er echt aan te beginnen was voor mij daarom vrij hoog. Maar wanneer je jezelf er eenmaal toe zet om te gaan lezen, ontdek je al snel dat die 'droge stof' erg goed leesbaar is.
In zes stappen zet Schenk uiteen hoe we het brein kunnen beïnvloeden. Deze stappen hebben elk hun eigen hoofdstuk, dat steeds begint met een herkenbaar voorbeeld. Zo wordt in het eerste hoofdstuk werknemer 'Rob' beschreven die bij zijn leidinggevende komt voor een functioneringsgesprek. Doordat deze direct overgaat op de inhoud en zijn prestaties gaat bespreken, krijgt Rob geen tijd om zich te ontspannen. De emotie neemt het over en van wat er nu eigenlijk gezegd wordt, onthoudt hij niet veel. Daar bovenop krijgt hij op deze manier niet de kans om ook zijn eigen goede punten en initiatieven te benoemen.
Aan het einde van het hoofdstuk, werkt de auteur de uitgelegde theorie uit in ditzelfde voorbeeld. Hierin maakt de leidinggevende eerst een praatje met Rob, waardoor hij zich ontspant en zijn hersenen de informatie beter kunnen verwerken. Door het stellen van een vraag die positieve gevoelens oproept, kan hij beter meedenken, onthouden en leren.
Voor mijn werk als opleider van nieuwe medewerkers, verdiep ik me al tijden in de werking van het brein. Vanuit die voorkennis had ik bepaalde verwachtingen over de inhoud van de theorie. Vaak krijg je een hoop wetenschappelijke namen en informatie over hoe het brein zich over duizenden jaren ontwikkeld heeft, wat lezers kan afschrikken.
Schenk gaat in haar boek echter niet heel diep in op de anatomie van de hersenen, maar des te meer op de effecten van communicatie erop en vice versa. Wat ze er wel over uitlegt, is kort en schematisch, wat het voor ieder niveau van voorkennis goed te volgen maakt.
Wat ik heel verhelderend vind, is dat de auteur de verschillende processen benoemt die zich afspelen in het hoofd en hoe je die kunt beïnvloeden. Zo gaat ze bijvoorbeeld in op de verschillende manieren waarop wij kunnen denken. Wanneer je iemand vraagt 'Denk eens na...' kan het effect heel anders zijn dan je verwachtte. De een geeft de voorkeur nu eenmaal aan beelddenken, de ander baseert een gedachte op een herinnering, weer een ander start met een analyse etcetera. De verschillende reactiepatronen van mensen beschrijft Schenk als 'de Zoo' - elk patroon is vernoemd naar een dier dat dit stereotype gedrag vertoont.
Omdat ik zelf vooral in beelden denk, is dit een grote hulp bij het vaststellen hoe ik mijn gedrag moet aanpassen aan mijn cursisten om ze de juiste feedback te geven. Het voegt humor toe waardoor ik me tijdens lastige gesprekken meer kan ontspannen. Het is nu eenmaal een grappiger beeld om iemands reactie te zien als 'een typische kikkerprins' dan in plaats van 'Wat een woordenstroom, zou hij er zelf wel wat van onthouden?' De volgzame eland in mij krijgt ruim baan: ik volg het eerder genoemde citaat. Het lezen van dit boek is de investering meer dan waard.
Over Veerle Blajic-Kik
Veerle Blajic-Kik is opleider klantcontact bij UWV. Zij geeft opleidingen aan nieuwe medewerkers in wetskennis, communicatie en systeemtrainingen. Daarnaast verzorgt zij trainingsdagen communicatie voor ervaren medewerkers door het land.
