Coachen leidt tot medewerkers die hun eigen verantwoordelijk nemen om de gestelde doelen van de organisatie te realiseren. Het doel van coaching wordt treffend omschreven aan de hand van het besturen van een auto. 'Is het voldoende om een auto te hebben om hem ook te kunnen besturen? Nee, je volgt eerst lessen om de kunst van het besturen onder de knie te krijgen. Daar hoort ook bij dat je regels leert kennen, want zelfstandig een auto leren besturen wil niet zeggen dat je ook zelf de verkeersregels kun bepalen. De “zelfsturing” van een chauffeur zit hem niet in het “zelf bepalen hoe het moet en welke regels er zijn”, maar in de kwaliteit van de zelfstandigheid waarmee de auto wordt bestuurd.' Coachen is geen fase in situationeel leiderschap. Wanneer een organisatie kiest voor coachend leidinggeven, dan vormt dit het uitgangspunt in alle fase van leidinggeven. Coachen is geen managementtechniek die je toepast als de medewerker eraan toe is. Het is een stijl van leidinggeven en begeleiden. Zowel instrueren, overtuigen, overleggen en delegeren kunnen op coachende wijze geschieden. De leidinggevende coacht met afnemende intensiteit totdat het resultaat van coachen bereikt wordt: totdat de medewerkers zelfstandig zijn. Coachen, zelfsturende teams en vraaggestuurde organisaties passen goed bij elkaar. Sijnke vindt het opvallend dat zelfsturing in de zorgsector ongeveer gelijktijdig met coachend leiderschap is opgekomen. Hij ziet hierin geen toeval. In alle gevallen gaat het om het tot hun recht laten komen van de kwaliteiten van mensen. In een vraaggestuurde organisatie wordt van medewerkers gevraagd zich meer te verplaatsen in hun cliënten. In een zelfsturend team wordt van leden gevraagd hun kwaliteiten optimaal in te zetten. Van een coachende leidinggevende wordt gevraagd om zich meer af te stemmen op zijn of haar medewerkers. Zo is de cirkel rond. Het boekje is bijzonder praktijkgericht. Er wordt regelmatig aan de zorgpraktijk gerefereerd, zonder dat het alleen voor deze sector interessant is om te lezen. Er worden verschillende stappenplannen van het coachen doorgenomen. Nieuw voor mij was de typologie van Virginia Satir. Zij ontwikkelde een typologie waarvan je als coach gebruik kunt maken om gedrag bij anderen te herkennen en de stijl en richting van de coaching daarop aan te passen. Het gaat hierbij om de volgende typologieën: de beschuldiger, de verzoener, de afleider en de beredeneerder. Met een beetje fantasie kom je een heel eind. Wie meer wil weten, moet het boekje van Sijkes beslist eens lezen.
Over Irma Meerlo
Irma Meerloo is freelance trainer/adviseur en eigenaar van de Strawberry Company. De Strawberry Company richt zich op competenties in positieve bedrijfsvoering www.strawberrycompany.nl.
