U kunt zich voorstellen dat een paar losse optimalisaties op enkele afdelingen nog geen duurzaam bedrijf opleveren. Bovendien gaat duurzaam veel verder dan alleen meer 'goed voor het milieu'. Het is dus zaak om duurzaam ondernemen gestructureerd aan te pakken door uw hele bedrijf heen. Marc Epstein besteedt er vooral aandacht aan hoe u duurzaam onderneemt.
Dat u duurzaam wilt ondernemen heeft u voor u zelf waarschijnlijk al vastgesteld. Of dat nu is uit oogpunt voor milieu, de maatschappij of meer gestuurd vanuit regelgeving, het resultaat dat u wilt bereiken staat vast. Wanneer bent u eigenlijk duurzaam aan het ondernemen? Die vraag is natuurlijk cruciaal om vast te stellen wat u wilt bereiken en hoe u dat gaat doen. 'Duurzaam ondernemen' wijst u de weg. Als u dacht dat emissiecertificaten om uw uitstoot te compenseren u ook direct een duurzame ondernemer maken, heeft u het mis. Marc Epstein benoemt maar liefst negen duurzaamheidprincipes (ethiek, bestuur, transparantie, zakenrelaties, financieel rendement, betrokken bij de samenleving, waarde van producten en diensten, werkgelegenheid en milieubescherming).
Zo lijkt het nog complexer te worden dan 'alleen' het milieu. Epstein biedt u voldoende houvast om alle principes te kunnen integreren in uw strategie. Dit doet hij aan de hand van bekende principes zoals een strategiekaart (zie ook het boek 'Strategie in kaart gebracht' van Robert Kaplan en David Norton). Verreweg het grootste gedeelte van het boek wijdt Epstein aan de uitleg hoe u duurzaam onderneemt. Het ontwikkelen van een duurzaamheidstrategie begint met kiezen welke problemen het bedrijf wil aanpakken. Als u heeft vastgesteld welke aspecten van invloed zijn op duurzaamheidkwesties, dan kunt u een strategie formuleren waarin u de waarden, inzet en doelstellingen van het bedrijf integreert.
Om de strategie effectief te laten zijn is het volgens Epstein belangrijk om wel tot op hoogste niveau in de organisatie iemand verantwoordelijk te maken voor deze strategie, maar de invulling ervan naar een zo laag mogelijk niveau te delegeren. Het is dan wel van belang dat men de duurzaamheidstrategie op alle niveaus begrijpt en dat iedereen kan bijdragen aan het uitvoeren van die strategie. Vaak verdienen duurzame initiatieven zich wel terug door lagere afvalverwerkingkosten, energiebesparingen of een beter imago dat tot hogere omzet leidt. Een goed investeringsbeleid is natuurlijk wel noodzakelijk. Als u de terugverdientijd als bedrijf niet overleefd door een tijdelijk tekort aan liquide middelen, levert dat geen duurzaam bedrijf op. In 'Duurzaam ondernemen' bespreekt Epstein zes verschillende methoden om duurzaamheid te meten. Deze methoden helpen u om verantwoorde investeringsbeslissingen te nemen die de (financiële) gezondheid van het bedrijf niet in gevaar brengen én bijdragen aan daadwerkelijk resultaat.
Naast aandacht voor het meten, besteedt Epstein ook nog aandacht aan certificering zoals ISO 14000 en EMAS. In 'Duurzaam ondernemen' maakt Epstein u enthousiast om aan de slag te gaan, zoals Antoine de Saint-Exupéry dat mooi verwoordt: 'Als u een schip wilt bouwen, roep dan geen mannen bij elkaar om hout te verzamelen, het werk te verdelen en orders te geven. In plaats daarvan, leer ze verlangen naar de enorme eindeloze zee.' Epstein heeft echter ook ruime aandacht voor de praktijk en met de talloze voorbeelden (zoals samenwerking met goede doelen, invoering van leefloon en reputatieschade berekenen in monetaire eenheden) moet u daar zeker mee aan de slag kunnen.
Over Jan Jacob Bos
Jan Jacob Bos is een expert op het gebied van kennismanagement. In 2008 is hij bij Business School Nederland afgestudeerd op dit onderwerp. Hij heeft in zijn dissertatie een nieuw kennismanagementmodel ontwikkeld dat organisaties helpt om de strategie te vertalen naar verantwoordelijkheid voor de kenniswerkers. Dit model is in de afgelopen jaren verder uitgewerkt en praktisch toegepast. Hierover heeft Bos ook een boek geschreven dat nu bijna klaar is. Jan Jacob Bos werkt als kennismanager bij Schuberg Philis.
