Geluk is een simpele optelsom van bewustzijn en succes, zo stelt Eelco Smit in De regels van het spelletje. U kunt nog zo succesvol zijn, als u niet bewust bent van wie u werkelijk bent, zult u nooit gelukkig worden. En bewustzijn, daar ontbreekt het vaak aan. Het is ook de factor die veelal over het hoofd wordt gezien in de vele zelfhulpboeken. Zonder bewustzijn geen geluk, zo simpel is het.
Bewustzijn is in de praktijk nog niet zo eenvoudig. U moet zich eerst bewust worden van de bubbels waarin u leeft, namelijk de cultuur-, familie- en zelfbubbel. U wordt maar wat graag geïdentificeerd met uw mooie auto, grote huis en uw toppositie in dat internationale bedrijf. U verwart daarmee echte behoeften (verbondenheid, bekwaamheid en autonomie) met surrogaatbehoeften (goedkeuring, controle en veiligheid). Door deze surrogaatbehoeften bent u echter wel afhankelijk van anderen. De basisbehoeften zijn nog wel aanwezig, maar u heeft als kind al geleerd deze te onderdrukken. Surrogaatbehoeften leiden tot verslaving aan drugs, seks, macht en materieel.
Smit pelt uw schillen, uw identiteiten, als een ui van u af. Wat overblijft is uw eigen zelf. Na dit inzicht in de eigen ik en de identiteiten die u meedraagt als een jas, is het tijd om actie te ondernemen. Geluk kunt u wel degelijk afdwingen. Maar daarvoor moet u wel uit uw luie stoel komen!
Allereerst moet u zich bewust worden van de eigen identiteiten, zoals die in Inzicht (deel I) zijn beschreven, en van uw basisangst. Iedereen heeft een basisangst. Deze zal nooit meer weggaan, maar het kan wel bevrijdend werken om u te realiseren wat deze basisangst is. Smit geeft oefeningen om inzicht te krijgen in uw hang naar surrogaatbehoeften. Door u hiervan bewust te worden en eerlijk te zijn naar uzelf, heeft u dit verslavingsgedrag niet (meer) nodig. U kunt uw energie wel beter gebruiken!
Geluk is niet alleen succes + bewustzijn, zoals we hierboven zagen, het is voldoening en balans op alle gebieden van het leven. U moet lef hebben om bewust te leven; continu risico’s nemen en continu veranderen. Elke dag opnieuw moet u werken aan een bewust leven in het hier en nu.
Ten slotte kunt u gaan oogsten. In vergelijking met de andere hoofdstukken heeft Smit hier weinig tekst voor nodig. Oogsten is niets anders dan een relaxter leven met minder gestress en gepieker. Het leven – en dan vooral het leven met uzelf – gaat u makkelijker af.
Eelco Smit heeft een boekje, niet al te dik en klein van formaat, geschreven. De regels van het spelletje leest makkelijk en is met humor geschreven. U loopt het risico het te lezen, begrijpend ‘ja’ te knikken en over te gaan naar de orde van de dag. ‘Een boek lezen over het veranderen van je leven is niet genoeg om je leven te veranderen,’ schrijft Smit op een van de laatste pagina’s. Hij heeft inzicht niet voor niets aan actie verbonden; u moet de regels van het spelletje leren spelen om gelukkig te worden.
Over Carla Verwijs
Carla Verwijs is managementconsultant met een specialisatie in kennismanagement.
