Als ik terugdenk aan het lezen van 'Irrationaliteit', is dat met een dubbel gevoel, waarvan de scheidingslijn ongeveer na een honderdtal pagina's duidelijk werd. In het eerste deel geeft Sutherland met de nodige humor en relativeringvermogen een overzicht van talrijke factoren die ten grondslag liggen aan irrationaliteit. Vele psychologische valkuilen worden zichtbaar, wat zeker een aantal opmerkelijke, soms schokkende eye-openers oplevert.
Stuart Sutherland beschrijft tientallen experimenten en vat bovendien ieder hoofdstuk op het einde samen in een aantal bullets. Het soms langdradige, wollige taalgebruik (waardoor ik af en toe een alinea meer dan eens moest lezen) nam ik voor lief en ik heb het boek in deze fase zelfs bij een aantal collega's aangeraden. In het tweede gedeelte slaat de herhaling echter toe. Ieder hoofdstuk is een opeenstapeling van experimentbeschrijvingen en uitkomsten gevolgd door bullets. Mogelijk ten gevolge van het door Sutherland beschreven Halo-effect ga ik steeds meer negatieve punten aan het boek zien. De humor verdwijnt, het taalgebruik wordt wolliger en de beschrijvingen van experimenten worden minder gedetailleerd. Ook ga ik mij steeds meer storen aan het feit dat er geen referentieverwijzingen in de tekst aanwezig zijn. Hierdoor ben ik voortdurend genoodzaakt naar het einde van het boek te bladeren om te achterhalen óf beschreven experimenten een referentie bezitten. Meer en meer valt hierbij op dat deze referenties vaak niet aanwezig zijn. In zijn boek beschrijft Sutherland het volgende experiment. Stel: je hebt betaald voor een film, maar eenmaal in de bioscoop blijk je de film niets te vinden. Wat doe je? Verlaat je voortijdig de bioscoop of zit je de film uit tot het bittere einde? Terwijl de meeste mensen zullen blijven zitten, vertelt Sutherland dat het rationeel is om te vertrekken. In essentie is namelijk de vraag: verspil je tijd en geld (door te blijven) of alleen geld? Toen ik hier zelf over nadacht, heb ik het advies van de schrijver opgevolgd. Ik heb rationeel besloten het boek niet uit te lezen.
