Daadkrachtig verbeteren

'Daadkrachtig verbeteren' is opgedeeld in een inleidend hoofdstuk en 10 vervolghoofdstukken waarin in totaal 16 stappen voor continu verbeteren worden besproken. De basis voor de 16 stappen worden gevormd door de structuren voor verbeteren volgens Six Sigma en Juran On Quality Improvement. Op bepaalde fasen wordt door De Laat het stappenplan van Juran nog verder uitgesplitst. Vervolgens is het boek een opsomming van verbetertechnieken. Het aantal onderwerpen en met name het aantal technieken dat behandeld wordt, is enorm. Op 200 pagina's worden ruim 60 technieken, methodes en hulpmiddelen besproken. Vele van deze technieken en methodes zijn een studie op zich. Hierdoor laat het boek zich nog het best als een Nederlandse uitgave van de 'Memory Jogger' omschrijven. En dan mis ik de eenvoudige opzet van de echte Memory Jogger. Veel technieken vragen - voor een goede toepassing - meer kennis dan de schrijver de lezer toebedeelt. Bijvoorbeeld het hoofdstuk over statistische technieken. Hierin worden zeer vereenvoudigd de principes van statistische onderbouwing van probleemonderzoek benoemd. Op zich aardig, echter in de praktijk blijkt vaak dat de interpretatie van cijfers en de betrouwbaarheid van analyses de bottleneck is. Om de verzamelde en geanalyseerde gegevens goed te gebruiken is méér kennis nodig. Voorbeelden waar een goede en een foute interpretatie tegen elkaar worden afgezet, worden niet gegeven. Bij lang niet alle technieken worden praktijkvoorbeelden gebruikt. De voorbeelden die wel gegeven worden, zijn anonieme en daardoor voor de lezer onherkenbare voorbeelden waardoor je het beschrevene absoluut anders en afstandelijker beleeft dan wanneer er een herkenbaar bedrijf genoemd wordt. Dat komt de leesbaarheid niet ten goede. De schrijver had hier een voorbeeld kunnen nemen aan de boeken 'Kaizen' en 'Gemba Kaizen' van Imai. Over de menselijke kant van verbeterprocessen en de bedrijfskundige aspecten ervan wordt nauwelijks gesproken. Ja, Maslow, Herzberg en Elias worden aangehaald, maar wat de doelgroep daar nu mee moet in relatie tot het verbeterproces wordt niet echt duidelijk. Ook wordt er gesproken over emotionele neveneffecten en het invoeren van de verandering. Maar dan vooral in technische zin, erg theoretisch en zonder goede cases. Zeker in de dienstverlening, waar de aangereikte technieken toch al niet eenvoudig in te zetten zijn vanwege het vaak complexe of subjectieve karakter van criteria en meetpunten, zou de aandacht voor het omgaan met de 'zachte' kant van meten en verbeteren meer aandacht mogen hebben. Wat mij tot slot erg verbaast is het gemak waarmee de auteur over de complexiteit van bedrijven heenstapt. Hij koppelt al op de eerste pagina los van de bedrijfskundige aspecten van een organisatie. Zijn stappenplan is aardig in relatie tot afgebakende en goed te definiëren problemen, maar slechts zelden staan deze los van de rest van de organisatie en er zijn altijd relaties met strategie, beleid en organisatie-inrichting. Juist de integratie van verbetermanagement en de beleidsmatige aspecten van de bedrijfsvoering zijn - zowel in industrie als in dienstverlening - de sleutel tot succes vanwege een grotere, blijvende betrokkenheid van het (top)management. Al met al voegt 'Daadkrachtig Verbeteren' mijns inziens niets toe aan de reeds bestaande berg aan verbetertechnieken en stappenplannen. Als bloemlezing en naslagwerk voor kwaliteitsmanagers en anderen met een 'basis' best aardig. Maar absoluut oude wijn, en niet eens in een nieuwe zak. Deze recensie is geschreven op grond van de eerste druk.