De subtitel van het boek legt meteen een interessante paradox bloot: 'ontwikkel de competenties van je medewerkers'. Om een bijdrage te kunnen leveren aan het ontwikkelen van de competenties van 'je medewerkers' rust een schone taak op de eigen schouders van vele leidinggevenden om eerst stil te staan de eigen competenties. In welke mate ben ik als leidinggevende zelf in staat om een bijdrage te leveren aan de potentieelbenutting van de medewerkers die aan mij zijn toevertrouwd? Het boek slaat, passend bij de doelgroep leidinggevenden, een belangrijke brug tussen denken en doen en tussen investeren en exploiteren. Op een heldere wijze staan Van Dongen en Rietman stil bij de begrippen competenties, competentiemanagement én de verbinding tussen competentiemanagement en performance management. Ze lichten toe wat de rol van de leidinggevende is in relatie tot competentiemanagement en op welke wijze competenties in verschillende typen gesprekken aan de orde kunnen worden gesteld. In een hoofdstuk 'competenties ontwikkelen' wordt ingegaan op de vraag hoe je een betrouwbaar beeld kunt krijgen van het niveau van iemands competenties, waar bepaald vertoond gedrag uit voort kan komen en of en op welke wijze competenties ontwikkeld kunnen worden. De aanzet tot 'denken' is op een duidelijke en toegankelijke wijze neergelegd in de eerste 55 pagina's. Vanaf pagina 56 wordt het boek, mede door de verworven inzichten, een praktisch hanteerbaar 'doe-boek'. Over de volle breedte van het competentiemanagement worden 48 competenties 'hanteerbaar' gemaakt. Per competentie wordt aangegeven onder welke andere namen de competentie wellicht voorkomt, in welke mate de competentie ontwikkelbaar is, wat de ondersteunende competenties zijn en geven de auteurs coaching- en trainingstips. De inzichten en tips zijn, zo heb ik zelf proefondervindelijk vastgesteld, goed in de dagelijkse praktijk bruikbaar. 'Gras groeit sneller door eraan te trekken' is een boek dat zich er voor leent om snel te 'personaliseren'. Bij mij is het boek voorzien van vele plakkers en aantekeningen en maakt het nu al deel uit van mijn 'werkkit'. Het boek is, hoewel gericht op leidinggevenden, een 'must have' voor HRM-ers in het kader van 'doorstroom' en sluit in dat kader goed aan bij het boek 'Hebbes! 500 competentiegericht selectievragen' van Marjo Louwers (ook van Thema), meer gericht op 'instroom'. Ten slot nog een positief kritische kanttekening. 'Gras groeit sneller door eraan te trekken' voedt als titel de nog steeds dominante zienswijze waarbinnen organisatiesturing zelfsturing 'overwoekert'. Leidinggevenden spelen een cruciale rol bij de verdere of wellicht zelfs 'echte' emancipatie van de medewerker. Een emancipatie waarbij het vragen van feedback, in relatie tot eigen gedrag en optreden, wellicht nog belangrijker is dan het geven daarvan. Juist in een boek over ontwikkeling en potentieelbenutting zou dat aspect nog wel extra belicht mogen worden. Positief afsluitend: het boek is ook zeker aanbevelenswaardig voor iedere medewerker die het voor zijn of haar eigen ontwikkeling op een goede wijze ter hand wil nemen.
Recensie
Gras groeit sneller door eraan te trekken!
Juist in de huidige tijd is het optimaal benutten van het potentieel van een ieder, in en rond organisaties, cruciaal. Natuurlijk. Het rendement van organisaties is nog steeds te beïnvloeden door kostenreducties en dus ook besparingen op arbeidskosten in de meest ruime zin. In toenemende mate echter wordt het 'echte' competitieve vermogen van organisaties en het daarmee samenhangende rendement ontleend aan een betere benutting van het beschikbare menselijke potentieel. De uitspraak 'wij vinden mensen belangrijk' dient in daden en resultaten te worden omgezet. Het gras zal sneller moeten groeien, volgens Ton van Dongen en Jan Harmen Rietman. 'Gras groeit sneller door eraan te trekken' gaat over een betere benutting van het potentieel van mensen en had naar mijn stellige overtuiging op geen beter moment kunnen verschijnen.
