Het hart van de zorg

strong>Het hart van de zorg is een aanrader voor iedereen die meer beeld wil krijgen van de gehandicaptenzorg. Voor veel mensen zijn gehandicapten of verstandelijk beperkten mensen die zich bewegen in een andere wereld dan in je eigen wereld.

Mensen die anders zijn, zich niet houden aan sociale normen en waarden, gek doen. Dat vinden wij vreemd. Maar wie zijn die mensen met een beperking? Wat doen ze de hele dag? Hoe is hun wereld eigenlijk? Dat zijn vragen waar dit boek antwoord op geeft.

Toen ik net begon met mijn werk als adviseur in de gehandicaptenzorg voelde het net alsof ik een deurtje had geopend en in een hele nieuwe wereld was gestapt. Een hele mooie nieuwe wereld om te ontdekken. Maar echt kennen van deze wereld kost tijd. Dit boek heeft me geholpen meer beeld en vooral ook gevoel te krijgen bij deze bijzondere en mooie wereld. Het boek vertelt de geschiedenis van de Hafakker, een locatie voor verstandelijke gehandicaptenzorg. Met veel voorbeelden van bewoners, of ‘de jongens’ zoals ze vaak genoemd worden. Deze voorbeelden maken het boek heel aansprekend en beeldend, waardoor het heerlijk wegleest.

De verstandelijk gehandicaptenzorg is door de jaren heel flink veranderd. Waar we nu spreken over verstandelijk beperkten, mensen met een beperking, mensen met kansen, waren er vroeger termen als idioten en zwakzinnigen. De term goede zorg is nu actueel, maar is altijd actueel geweest. Het is interessant te lezen hoe het beeld over wat goede zorg is, door de jaren heen is veranderd. 24-uurs bad therapie, therapie waarin mensen langdurig in bad moesten liggen om de geestestoestand van patiënten via het lichaam te beïnvloeden, daar kan ik me nu niets meer bij voorstellen. De focus ligt nu op zo min mogelijk vrijheidsbeperking versus soms standaard mensen ‘onder het spanlaken’ leggen (een vrijheidsbeperkende maatregel waarmee je vast op bed blijft liggen). Het boek geeft een goed beeld over waar de gehandicaptenzorg vandaan komt, niet eens zo heel lang geleden. Het geeft ook mooi de toewijding van verplegers weer, die hart hebben voor ‘onze jongens’. Door het boek heen merk je dat de tijdsgeest, de invloed van de maatschappij, de veranderende beeldvorming over gehandicapten en gehandicaptenzorg resulteren in veranderingen in behandeling en aanpak. Een mooie quote vond ik in de jaren 60 ‘we gaan ze nu als ‘mens’ behandelen’. Vroeger was het geen probleem om een groep van 70 bewoners in een zaal te hebben. Pas in 1970 kwam de overgang naar kleinere groepen. Interessant ook te zien dat de aanpak ook heel erg afhankelijk is van wie bewind voert, en hoe vooruitstrevend deze personen zijn. Al is het de vraag of vooruitstrevend zijn, met de kennis van nu, ook altijd beter is. Thema’s die nu spelen, zoals eigen regie, de cliënt centraal, zijn thema’s die nu van belang zijn, maar net zo goed jaren terug ook al relevant.

Kortom, een mooi boek waarmee je inzicht krijgt in de wondere wereld van de gehandicaptenzorg en waar deze vandaan komt. Een echte aanrader!