'Winnen begint bij jezelf overwinnen' laat zien hoe managers, verkopers, pokerspelers, kortom iedereen die eigenlijk beter wil presteren, zich af laat leiden. Geo van Dam laat de lezer in de spiegelende kaft van het boek kijken en vraagt: 'Was dit je grootste tegenstander vandaag?' Is het antwoord ja, dan is er hoop.
Van Dam definieert mentale kracht trefzeker als 'het vermogen uw mentale ruis te onderdrukken door te focussen en uw potentiële kracht tevoorschijn te laten komen'. Waar gewone leraren de nadruk leggen op aandacht voor techniek en technische instructie, legt Van Dam de nadruk op het vergroten van het leervermogen zelf. Dat werkt goed getuige de verhalen van deelnemers aan zijn trainingen.
De schrijver spreekt de lezer steeds rechtstreeks aan: 'Mentale ruis bestaat uit alle gedachten, gevoelens, spanning die uw prestatie verminderen.' Mooi zijn de voorbeelden die hij geeft van ruis: 'Ik wil hier weg', 'Wat zullen ze wel niet van me denken?' Van Dam vraagt om tijdens het uitvoeren van een taak naar die mentale ruis te luisteren. 'En? Wat hoorde u zich tegen uzelf zeggen?' U kunt de ruis stoppen door even pauze te nemen.
Van Dam laat een ondernemer aan het woord die rust neemt op het toilet en een pokerspeler die even tijd neemt om na te denken over een tegenstander. Lukt het om de ruis te stoppen, dan volgt de focus. Dat betekent 'dat u niet oordeelt maar echt kijkt, luistert, voelt, proeft, ruikt'. Daardoor verdwijnt de ruis. Groot voordeel hiervan: 'u zult door uw zeer specifieke waarneemfocus veel betere feedback krijgen over het proces waar u mee bezig bent. (...) Bovendient leert u daardoor ook veel sneller. Uw potentiële kracht neemt daardoor zelfs toe...' Dit model zet de auteur vervolgens in een kwadrant en hij geeft als oefening om het kwadrant in te vullen en naar hem te mailen.
Daar hoort dan ook een checklist bij, gericht op een specifieke taak. Dat heb ik gedaan en ik kreeg binnen een dag een reactie. Van Dam raadt me aan om mijn focus specifieker te maken. Om beter netwerkgesprekken te voeren had ik als focus bedacht om te letten op de emotie in de stem van de ander. Van Dam stelt voor: 'hoe diep ben ik echt aan 't luisteren?' Als ik het in de praktijk probeer, helpt het me.
Als doorgewinterde zen-beoefenaar ben ik me al behoorlijk bewust van mijn mentale ruis. De winst van dit model zit voor mij in het kader. Het maken van een checklist en een kwadrant voor een specifieke taak helpt om die specifieke taak beter te verrichten. Ik ga er dus vaker gebruik van maken en kan dit boek van harte aanbevelen.
Wat me minder beviel in het boek zijn de vele herhalingen. Van Dam heeft zeven eerder gepubliceerde artikelen opgenomen. Liever had ik een paar voorbeelden van kwadranten (ruis, potentiële kracht, stop, focus) gezien. En door de vele lovende woorden van oud-deelnemers komt het boek wat schreeuwerig over, wat bij mij juist ruis opriep! Van Dam noemt zijn inspiratiebronnen in een apart hoofdstuk.
Wat mij als zenleraar en outplacementcoach erg aansprak, was hoe hij in feite de kern van meditatie omzet in een helder model waar de meest nuchtere Nederlander zo mee aan de slag kan. Ik zal het dan ook zeker gebruiken in mijn werk.
Over Hanneke Dijkman
Hanneke Dijkman, van New Options, is loopbaan- en outplacementcoach. Met aandacht, analyse en avontuur vinden haar hoog opgeleide klanten ander werk dat bij hen past. Daarnaast is ze zenleraar bij zen.nl.
