Smartcuts

We zijn vaak geneigd om te denken dat de gekozen strategie effectief en efficiënt is om bestaande problemen op te lossen. Maar is dit wel echt zo? Is de tijd hoe lang we erover doen om onze doelen te behalen wel echt zo effectief? En is de waarde die we creëren wel echt zo groot? Snow presenteert de lezer negen principes -smartcuts genoemd - die succesvolle mensen hebben toegepast om in een ongekend hoog tempo hun dromen waar te maken, rijk te worden en wereldwijd hun stempel op de wereld te drukken. Het zijn deze - vaak hoogopgeleide mensen - die in staat zijn om bestaande informatie anders te ordenen om zodoende tot nieuwe inzichten te komen. Snow spreekt in dit geval van lateraal denken, waarbij je als lezer uitgedaagd wordt om bestaande paradigma’s - over hoe iets hoort te zijn – los te laten. In de praktijk is dit nog niet zo eenvoudig omdat we vaak verbonden zijn aan vaste denkkaders. Deze denkkaders gelden als norm voor hoe wij moeten denken in plaats van hoe we kunnen denken. Zo gold dit ook laatst tijdens mijn deelname aan een ondernemerstraining. Ik kwam met de anekdote; waarom ik bij aankomst op treinstation Zwolle de reguliere route zal moeten volgen om thuis te komen, terwijl dit ook tien keer sneller kan door bewust maar veilig een onbewaakt spoor over te rennen? Dit voorbeeld wekte weinig sympathie bij de overige deelnemers. Zo was het een slecht voorbeeld van ‘lef’, het was een ‘domme’ actie en bovenal een slecht voorbeeld voor kinderen. Hier is natuurlijk wat voor te zeggen. Want wat als mijn gedrag wordt gekopieerd? Er is hier dan ook geen sprake van een smartcut, maar eerder van een shortcut. Waarbij een shortcut zich laat kenmerken door succes op korte termijn, ik was tien keer sneller thuis, waarbij ik alleen meerwaarde creëerde voor mezelf maar niet voor anderen. Sterker nog, het is slechts een kwestie van tijd dat het volgen van deze route grote negatieve externe gevolgen zal hebben. Toch haal ik dit voorbeeld aan omdat ik mezelf in staat stelde om reguliere opvattingen over hoe ik het station móést verlaten - weliswaar met moeite - toch van me af kon zetten. Ik had een shortcut gevonden doordat ik 14 minuten eerder thuis was. Ik moest gelijk aan dit voorbeeld denken bij het lezen van Smart cuts. Het was niet dat ik dwars wilde zijn om het dwars zijn, maar ik mezelf op dat moment wel wilde afzetten van reguliere opvattingen. Opvattingen van hoe men vindt dat ik móét denken en handelen om iets te bereiken. En volgens mij is dit laatste genoemde voor veel mensen herkenbaar. Zo ook binnen het onderwijs is dit nog op grote schaal het geval. Want waarom moeten studenten nog steeds verplichte vakken leren, als we ze ook kunnen leren om met gereedschap om te gaan om eigen keuzes te maken. We leren veelal wát we moeten denken in plaats van hóé we kunnen denken. Naar mijn mening laat Snow met Smartcuts de lezer nadenken over hoe je jouw dromen kan waarmaken, in plaats van wát je hiervoor moet doen of kunnen. Ik zeg hiermee niet dat je moet overwegen om een onbewaakt spoor over te rennen, doe dit zeker niet, maar wel om stil te staan waarom je doet wat je doet. ‘Je hebt een goed stel hersenen. Je hebt voeten in je schoenen. En je kunt gaan waar je wilt’. Het uitgangspunt in het boek Smartcuts is dat we hard werken, maar onszelf zelfde de vraag stellen of we dit ook slim doen. Het gaat over het maken van slimme keuzes door bestaande opvattingen los te kunnen laten. De kunst is om jezelf in staat stellen om alles te elimineren wat overbodig is. Dit is in de praktijk nog niet zo eenvoudig, omdat het volgen van onconventionele routes vaak tegen je gevoel in gaat. Mensen houden nu eenmaal niet van verandering. Daarom kiezen we er voor - als we hier überhaupt al toe in staat zijn - om dan toch maar weer de traditionele route te volgen. Smartcuts is geschreven voor iedereen die dit niet accepteert. Snow brengt met zijn boek succesvolle mensen in beeld die in staat zijn om deze traditionele routes los te laten door slimmer te werken en hiermee meer te bereiken. Ik wil hierbij niet de illusie wekken dat dit in de uitvoering ervan een gemakkelijke bezigheid is. Je zult over ambitie moet beschikken, hiervoor hard willen werken en niet bang zijn om tegen de bestaande orde in te gaan. Daarnaast zijn het vaak hoogopgeleide mensen die aan bod komen waardoor oplossingen voor de hand lijken te liggen en logisch lijken, maar dit niet altijd zijn. We moeten bovendien erkennen dat we in veel gevallen onlosmakelijk verbonden zijn aan bestaande organisaties en systemen die er voor zorgen dat we er langer over doen om een bepaalde route af te leggen. De oefening is om je hier niet door te laten leiden, maar door hier slim gebruik van te maken. Snow is er mijns inziens in geslaagd om een inspirerend boek te presenteren - dat zeer gemakkelijk wegleest - en bedoeld is voor iedereen die ervan overtuigd is dat geluk en succes maakbaar zijn. Graag laat ik je tot slot nadenken – zoals Snow ook bij mij deed - over de volgende vraagstelling: ‘Stel je voor dat je in je auto zit midden in een enorme onweersbui, ineens drie mensen langs de kant van de weg ziet staan. De eerste is een fragiel vrouwtje, dat bijna omver wordt geblazen. De tweede is een vriend die jou ooit het leven heeft gered. De derde is iemand van wie je je hele leven al droomt en dit is de enige keer dat je de kans krijgt om hem of haar te ontmoeten. Je hebt maar één extra stoel in je auto. Wie neem je mee?’