Raak! Effectieve communicatie van informeren tot co-creëren

Rudie Jansman, Kornelis Wetsema en Menno Beker laten u kennismaken met de RAAK!-methodiek. De context die hiervoor zijn overheidsorganisaties. Toch is het boek echt niet alleen geschreven voor communicatieprocessen in de wereld van de overheid. Nee, iedere organisatie die wil weten waar klanten belang aan hechten, behoort tot de lezersdoelgroep. De auteurs geven in 'RAAK!' blijk van kennis en inzichten in het vinden van een weg tussen ouderwetse betweterigheid en keuzevrijheid. Dat deze methodiek tot succesvolle communicatie en participatie kan leiden in bijvoorbeeld wijk- en projectontwikkeling, staat als een paal boven water. De auteurs gebruiken een kwadrant met een assenstelsel als hulpmiddel. In dit kwadrant zijn politiek en samenleving op de ene as gepositioneerd. De andere as geeft de dimensie weer van de aard van de problematiek; complex en eenvoudig. Heeft u net als ik een visuele voorkeur, dan is een kwadrant al snel herkenbaar en als rode draad in het boek te herkennen. Door dit hulpmiddel slagen de auteurs er uitstekend in communicatie- en participatievormen vanuit meerdere perspectieven te belichten. Wie nu het beeld heeft dat polderen leidt tot effectieve communicatie met doelgroepen, trekt verkeerde conclusies. Participatie is zeker een van de manieren om een communicatiedoel te bereiken, maar zeker niet het ultieme. Jansman, Wetsema en Beker adviseren in complexe situaties in de samenleving de participatievorm co-creatie. Hier tegenover staat dat bij eenvoudige, politieke vraagstukken 'gewoon' een website of nieuwsbrief de beste communicatievorm is. Gelukkig zijn er ook communicatievraagstukken die soms zo simpel zijn, dat een boek als dit overbodig is. De RAAK!-methodiek is gebaseerd op zes stappen in een communicatieproject. Via stappen die bekend voorkomen uit de structuur van projectmanagement, geven de schrijvers blijk de kunst te verstaan om communicatievraagstukken vanuit de ontvanger te benaderen. Vanuit klantperspectief komt het dan aan op het geven van invloed en het erkennen van de mening van de ontvanger. 'RAAK!' is een boek dat puur vanuit de praktijk geschreven is. In dit boek zijn legio praktijkvoorbeelden te vinden en de auteurs maken het daarnaast nog eens visueel aantrekkelijk door prikkelende foto's tussen de hoofdstukken in te voegen. Deze zetten eveneens denkprocessen in gang. De transparante schrijfstijl in dit boek is een van de aspecten die me enorm aanspreekt. Kennelijk is het niet altijd koek en ei in communicatieprocessen. De auteurs stippen dit aan in de context van deceptiemanagement, wat bijzondere aandacht vraagt. In een complex politiek speelveld, waar verschillende rollen soms door elkaar lopen, heb je nu eenmaal te maken met partijen die niet altijd even blij met je zijn. En dan is het managen van teleurstellingen niet los te zien van communicatieprocessen. Het boek biedt bredere informatie dan de participatieladder van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten. Het is daardoor absoluut een aanrader voor beleidsmedewerkers, managers en directeuren van woningcorporaties en de overheid, die een serieus alternatief zoeken voor traditionele zeepkistsessies met klanten of burgers op het externe speelveld. Alle inspanningen van overheden ten spijt, concluderen de auteurs dat veel organisaties beleid geformuleerd hebben om klanten of burgers aan het woord te laten maar dat het toch nog ontbreekt om van denken naar doen te ontwikkelen. Organisaties zouden volgens de schrijvers nog te weinig georganiseerd zijn om adequaat te reageren op initiatieven van burgers zelf. Pas wanneer men het lef heeft achter het bureau vandaan te komen en serieus kansen wil benutten om burgers als klanten te zien, kan een boek als dit bijdragen het tij te keren.