Wist je dat meer dan de helft van de startende ceo’s het niet redt? Volgens sommige rekenaars zelfs 75%? Dat zijn heftige getallen, met zware negatieve effecten op organisaties en natuurlijk de ceo’s in kwestie. Maaike van der Wal begeleidt al vele jaren startende ceo’s en heeft een boek geschreven dat hen helpt om een goede start te maken: Het venijn zit in de start. Want als je niet uitkijkt, zit daar juist het venijn.
proces
Daar zit je dan, in je directeursstoel. Na een stevige selectieprocedure ben je aangesteld als ceo van dit prachtige bedrijf. Een bos bloemen van de Raad van Commissarissen (RvC) staat voor je op je bureau. Dus hup, aan de slag! Maar hoe doe je dat eigenlijk, de baas zijn? Van der Wal is helder: de sleutel is het eerste jaar. Je kon de perfecte kandidaat zijn, maar als je de organisatie niet meekrijgt, kom je niet uit de verf. We overschatten de persoon en onderschatten het proces waarin het nieuwe leiderschap moet wortelen. Precies daarover struikelen veel nieuwe ceo’s.
100 dagen, 52 weken
In 52 hoofdstukken geeft Van der Wal startende ceo’s een stevige basis. Symbolisch maakt zij zo duidelijk dat niet alleen de eerste honderd dagen cruciaal zijn, maar het hele eerste jaar. Ze biedt geen kant-en-klaar stappenplan, maar een denkkader met hersengymnastiek. En dan niet over de inhoudelijke kant van het werk: de cijfers, de grafieken, de overzichten, de producten of diensten. Daar werken startende ceo’s zich meestal al heel goed op in. Maar het boek gaat juist over alles in de onderstroom: de zachte kant van leiderschap. En daar is niets softs aan: soft skills betekenen hard werken!Breakfast
Zeer nuttige suggestie: begin zelfs al ruim voor de eerste werkdag met een pre-start. Zonder formele rol kan een aanstaande ceo dan al rustig kennismaken met de organisatiecultuur. Want die cultuur, daar draait het om. Van der Wal citeert managementgoeroe Peter Drucker: Culture eats strategy for breakfast. Daarom is het heel belangrijk dat er voor een nieuwe ceo een stevige onboarding is. Niet een lijstje met mensen ‘om even mee te praten’, maar een strategische en culturele verkenning van de organisatie. Best schokkend om te lezen dat er voor de gemiddelde medewerker een veel beter onboardingprogramma is dan voor een nieuwe ceo!Glazen klif
Ik las natuurlijk met extra belangstelling het hoofdstuk dat gewijd is aan vrouwen die starten als ceo. Zo worden vrouwen sneller aangesteld als het niet goed gaat met een organisatie – bijna een garantie voor falen als er geen wonder gebeurt: het glazen-klif-fenomeen. En vrouwen in een ceo-functie krijgen te maken met onversneden seksisme: meer druk van de RvC (‘kan zij dat wel?’), hardere oordelen (je valt op als je in de minderheid bent…), een vergrootglas op de ‘harde’ kant van het werk (want de ‘soft skills’ worden aanwezig verondersteld bij een vrouw), en natuurlijk de eeuwige aandacht voor het uiterlijk…Het venijn zit in de start is een aanrader voor iedereen die begint als ceo. Of solliciteert naar een dergelijke functie. Of de ambitie heeft. Hoe eerder, hoe beter! Maar het boek is zeker ook bedoeld voor leden van de Raad van Commissarissen, HR-afdelingen, de vertrekkende ceo en zelfs de partner van de nieuwe ceo. Iedereen kan bijdragen aan een succesvolle start als stevige basis voor een goed functionerende ceo.
Over Liesbeth Tettero
Liesbeth Tettero is trainer en coach in het openbaar bestuur (www.publice.nl) en van ambitieuze vrouwen (www.feministerie.nl).
