Gervase Bushes Dialogic Organization Development

Dit lijvige boekwerk van Bushe en Marshak is een verzameling artikelen van diverse auteurs over wat dialogische organisatieontwikkeling is, de theoretische basis ervan, alsmede diverse toepassingen in de praktijk. Het is geen bed literatuur, maar onmisbaar voor wie meer wil weten. Conceptueel sterk en toch pragmatisch. Een must in de boekenkast en vooral om er af en toe uit te pakken…

Dialogische organisatieontwikkeling is de tegenhanger van de zogenaamde Diagnostische OD. Waar de laatste uitgaat van geplande verandering, stelt de Dialogische variant dat organisaties en hun verandering vooral ontstaan door verhalen, metaforen en gesprekken tussen leden van het systeem. Verandering wordt gezien als zelf organiserend en iets dat wel gefaciliteerd kan worden; maar niet zozeer gecreëerd, gepland - laat staan beheerst. Ze heeft haar wortels in het sociaal constructionisme en richt zich op ‘mindset’ en denkproces i.p.v. gedrag en resultaat. Toepassing zien we in werkvormen zoals waarderend onderzoeken, ‘open space’, ‘future search’ etc. - interventies om beter uit de voeten te kunnen met de meer complexe verandervraagstukken van onze tijd.

Dialogische OD is redelijk nieuw en het is – voor zover mij bekend - voor het eerst dat er een aantal essays over dit onderwerp zijn gebundeld. Het resultaat mag er zijn. Hoewel geen gemakkelijke kost geeft het boek een prima overzicht van het denken en toepassen van dit relevante onderwerp. Na een inleiding door Edgar Schein, wordt in de eerste hoofdstukken de theoretische basis van Dialogische OD behandeld. Wetenschappelijk relevant, maar voor mij persoonlijk soms iets te abstract. Het tweede deel bestaat uit bijdragen van diverse auteurs over toepassingsgebieden van Dialogische Organisatie ontwikkeling. Hierin staan praktische toepassingen centraal, zoals bijvoorbeeld de vaardigheden van de Dialogische consultant, de kunst van de juiste vraagstelling, coaching vanuit een dialogisch paradigma en nog vele andere artikelen met toegevoegde waarde voor de OD practitioner. Veel kennis en kunde van diverse auteurs, met hoge kwaliteit van de artikelen als rode draad.

Een hoofdstuk gaat bijvoorbeeld over het proces van contracteren voor Dialogische Organisatie Ontwikkeling. Immers deze benadering is niet zonder meer toepasbaar in iedere context. Er wordt uitgebreid besproken hoe in vier stappen (afstemmen met contactpersoon, de relatie met de sponsor, het betrekken van het management team en co-creatie met de stuurgroep) een succesvol proces kan worden doorlopen. Een ander hoofdstuk gaat over de kunst van het stellen van de juiste vragen. Het maakt onderscheid naar verschillende typen van vraagstelling (informatief, bevestigend, kritisch, genererend etc. ) en de bijbehorende vragen. Een van de laatste hoofdstukken gaat over toepassing van dialogische OD bij coaching en biedt pragmatische handvatten om deze aanpak zelf toe te kunnen passen.

Voor wie verdieping zoekt op het onderwerp Dialogisch OD is Dialogic Organization Development een must – deze mooie bundeling van artikelen geeft niet alleen een compleet overzicht van het vakgebied, maar inspireert de ‘self reflexive’ OD consultant vooral om hier ook weer zelf actief mee aan de slag te gaan!