En dat is eigenlijk raar aangezien het duidelijk is dat zo langzamerhand bijna elke organisatie in meer of mindere mate afhankelijk is van IT. Eerste twee delen zijn uitstekend, over de derde ben ik iets minder enthousiast over en de vierde is weer sterker. Je hebt ze echter allemaal voor de prijs van twee, dus dat zou ik maar doen.
Zoals gezegd, elke organisatie heeft tegenwoordig met IT te maken. Bedenk een serieuze verandering die je wil doorvoeren, zonder dat automatisering daar een rol bij speelt….. Dat is haast niet meer te verzinnen. Dat betekent dat met name bestuurders en managers, ongeacht hun rol, inzicht in IT moeten hebben EN onderhouden. De tijden zijn definitief over dat men dat aan deskundigen kon overlaten… En dat geldt niet alleen voor banken en verzekeringen maar ook bijvoorbeeld voor de thuiszorg.
De tweede boodschap van de schrijvers behelst de gedachte dat IT-problemen weliswaar niet uit te sluiten zijn maar ook weer zeker niet onoverkomelijk zijn. Je kunt heel goed IT-projecten wel laten slagen en daar zijn ook vele voorbeelden van. Zeker met moderne inzichten, aandacht en een realistische kijk valt er steeds meer te bereiken.
Het is een serie van vier boekjes - De Verbinding, De Verdieping, De Verduurzaming en De Verwezenlijking – uitgekomen tussen 2014 en 2017. Zie voor de inhoudelijke beschrijving de tekst van de uitgever. Je kunt ze los kopen, maar ook als bundel. De twee schrijvers hebben een verschillende achtergrond en dat is goed te zien. Van Bommel is een IT-man en van Engelen een bestuurder (en wetenschapper). Inhoudelijk klopt het (althans bijna overal, zie verderop) maar er is ook voldoende afstandelijkheid om het begrijpelijk te houden voor de niet IT-er.
Ik vermoed ook dat het althans oorspronkelijk niet de bedoeling was om een bundel te schrijven. Men is begonnen met deel 1, dat werd een succes, dus is een vervolg geschreven. Daarop volgde deel 3 en met deel 4 werd het een en ander aan elkaar geknoopt.
De eerste twee delen zijn mijn inziens het sterkste. De verbinding start met het refereren aan grote mislukte overheidsprojecten en de daaraan ten grondslag liggende oorzaken. Helder en overzichtelijk wordt uitgelegd hoe dat kon gebeuren en wat daar aan te doen valt. Op de oplossende kant wordt in deel 2 dieper ingegaan. Daarbij werd terecht aangesloten bij fundamente nieuwe inzichten in de IT industrie waarbij men accepteert dat grote complexe plannen eigenlijk vermeden moeten worden. En dat controle en strakke afspraken algauw een negatief effect bewerkstelligen.
Deel drie De Verduurzaming was wat minder aan mij besteed. Daarin wordt een poging gedaan om uit te leggen hoe IT bijdraagt aan een betere wereld. Ik persoonlijk vond dat niet echt overtuigen. Dat IT uiteindelijk een belangrijk gunstig effect heeft op de kwaliteit van leven en werken geloof ik zeker. Maar om welke redenen? Persoonlijk denk ik dat daarbij aan punten als meer productiviteit, interessanter werk en toenemende transparantie waardoor misstanden beter te bestrijden vallen. De heren zelf hebben dat eigenlijk in deel 1 en 2 heel overtuigend neergezet. Maar de lezer moet verder maar zijn eigen conclusies hierover trekken.
Deel vier De Verwezelijking is weer terug bij de inhoud en dat is prima. De eerdere conclusies worden nog eens aangehaald en verbonden. Daarnaast geven de auteurs voorbeelden waarmee ze laten zien dat het wel kan. Daar past nog wel een opmerking bij. Bij twee van de drie voorbeelden begint men eigenlijk wel van scratch opnieuw. Bij het derde voorbeeld is dat niet helemaal duidelijk. En met schone lei beginnen is natuurlijk wel de makkelijkste optie. De echte uitdaging zit hem in het transformeren vanuit een bestaande complexe situatie waarbij je juist niet opnieuw kunt beginnen.
Een paar kleine storende elementen zijn mij nog wel opgevallen. Er wordt bijvoorbeeld gesproken over het aanschaffen van Cloudbestendige hardware Het wezen van Cloud is nu juist dat je geen hardware meer aanschaft..J
Terecht schetsten de auteurs de ontwikkeling van IT in de tijd waarbij eerst in de beginjaren vooral data wordt opgeslagen, vervolgens nadruk komt te liggen op het ondersteunen van processen en nu hebben we het steeds meer over het nemen van beslissingen met hulp van IT. Dat betekent echter niet dat we vandaag de dag niet meer processen ondersteunen zoals vermeld wordt op pagina 13 in De Verdieping!. SAP staat niet voor niets nog steeds in de wereldwijde top 3 van leveranciers. Het is En data, En processen En Beslissingsondersteuning.
Dit zijn echter kleinigheden. Wat overeind blijft is een prima bundel waarvan vooral de eerste twee delen eigenlijk bij elke bestuurder of manager van grote waarde zijn. Ook voor IT-ers is het aardig omdat het mooi de algemene kaders op papier zet. En dat hebben we ook niet altijd helemaal op een rijtje omdat we vaak zo vast zitten in ons eigen specialisme of vakgebied.
