David Dewulf is een Vlaamse arts en mindfulnesstrainer. Hij schreef meerdere boeken over mindfulness. De nieuwste loot aan die stam is Zelfcompassie in training en therapie - Een bron van veerkracht en geluk. Het boek is een helder geschreven inleiding op het gebied van zelfcompassietraining. Dit is net als de reguliere mindfulnesstraining een programma van 8 weken. Maar ook als je niet een hele training wilt volgen of geven, biedt dit boek de nodige inzichten voor eigenlijk iedereen en zeker voor degenen die al een beetje thuis zijn op het vlak van mindfulness en aandachtstraining.
Genoeg om mee aan het werk te gaan
Zoals gezegd is het boek helder geschreven, maar ook prettig vormgegeven. Concepten worden helder uitgelegd, ervaringen van eerdere deelnemers worden gedeeld, er staat een hele serie begeleide meditaties met toelichting in en ook inspiratieteksten. Er is genoeg materiaal om mee aan de slag te gaan. En als je daadwerkelijk wilt gaan trainen, zijn er ook nog gratis downloads van werkbladen online te krijgen.
Een achterflap vol beloftes
Volgens de achterflap zorgt dit boek ervoor dat je inzicht krijgt in:
- de hersenen en het vermogen tot geluk;
- jezelf, dankzij kennis van de emotie-regulatiesystemen;
- het verschil tussen behoeften en waarden en het belang ervan en
- je bronnen van wijsheid, veerkracht en compassie.
Verder leer je:
- om te gaan met je innerlijke criticus en te leren vanuit je 'faalervaringen';
- omgaan met boosheid;
- richting te geven aan je keuzes en je diepste waarden;
- jezelf en de anderen te vergeven met compassievolle inzichten.
Boek en training vormen startpunt van een proces
Dat zijn flinke claims. Wat ik je kan beloven is dat je deze dingen na het lezen van het boek of vermoedelijk zelfs na die acht weken training nog niet onder de knie hebt. Zo'n boek en zo'n training vormen vooral het begin van een proces, dat met een beetje tijd, aandacht en goede wil, een leven lang duurt. En dan komen die inzichten en die vaardigheden waarschijnlijk vanzelf.
Meer over wat je kunt vinden in dit boek over zelfcompassie
Het boek is mooi vormgegeven, helder en rustig en gedrukt in zwart met een auberginekleurige steunkleur. Na een aantal inleidende hoofdstukken is elk hoofdstuk gewijd aan een bijeenkomst in het achtweekse zelfcompassieprogramma. Na de laatste sessie volgen er nog verder aanvullende hoofdstukken in de vorm van extra compassieoefeningen. En nog wat compassieoefeningen voor 'intense ervaringen'. Niet onterecht, want er kunnen zeker intense emoties boven komen.
Zelfcompassie helpt je patronen te doorbreken
Zelfcompassie kan je ook helpen om nieuwe gewoonten aan te leren, juist doordat je meer veerkracht hebt en gevoelens minder weg leert duwen. Dat geldt ook voor nieuwe eetgewoonten, waar een los hoofdstuk aan is gewijd en voor beter slapen door mindfulness en zelfcompassie. Achterin het boek staat nog een literatuuroverzicht, de Nederlandse vertaling van de zelfcompassieschaal opgesteld door zelfcompassieonderzoeker Kristin Neff. Het boek is dus behoorlijk compleet, in heel veel opzichten.
Indeling hoofdstukken zelfcompassietraining is helder en inzichtelijk
Elk hoofdstuk dat gewijd is aan de zelfcompassietrainingen begint met een overzicht op een pagina van de totale trainingssessie. Hierin vind je een overzicht met de toelichting en achtergrond bij elke oefening en de emoties die mogelijk worden opgeroepen, welke meditaties, visualisaties en reflecties erbij horen en suggesties voor inspirerende teksten en liedjes. Door de hoofdstukken heen zijn wijze citaten opgenomen ter inspiratie. Ook vind je door de hoofdstukken heen tekeningen van lotusbloemen en hartjes bij wijze van symboliek. In de hoofdstukken zijn verder losse aanwijzingen voor de trainer opgenomen, metaforen om lessen uit te leren. Ook zijn er citaten opgenomen van mensen die hebben deelgenomen aan een zelfcompassietraining en wat dat voor hun betekende. Aan het einde van elk hoofdstuk is er een overzicht van de dingen die je hebt geleerd en hoe je die een plaats kunt geven in je leven, met verdere tips, zoals bijvoorbeeld voor het slapen gaan dingen bedenken waar je dankbaar voor bent.
Mindfulness based compassionate communication (MBCC)
Ook wordt er nog een hoofdstuk gewijd aan MBCC. Dit kan je zien als een vervolg op de zelfcompassietraining van 8 weken. Ook dit is een programma van 8 weken dat zich richt op de communicatie. Het idee is dat waar eerder onvoldoende aandacht door anderen was voor onze behoeften, dit enerzijds terugkomt in hoe we denken en handelen, maar (daarmee) ook in hoe we communiceren met anderen. MBCC gaat hierover.
Compassion-focused therapy (CFT)
Ook aan CFT wordt een hoofdstuk gewijd. CFT is oorspronkelijk ontworpen door de Britse psycholoog Paul Gilbert om te gebruiken met cliënten die worstelen met intense schaamte en zelfkritiek, waardoor de cognitieve gedragstherapie onvoldoende verbetering opleverde. Het wordt inmiddels gebruikt voor verschillende psychiatrische diagnoses. In CFT wordt kennis uit verschillende therapeutische interventies gecombineerd met kennis uit oosterse (Boeddhistische) tradities.
De moeite waard om tot je te nemen
Dat dit ten slotte niet de eerste titel van dit gebied van de hand van DeWulf is wordt duidelijk door de drukfout op de rug van het boek 'Mindfulness bij jongeren' staat daar te lezen. Dat is de titel van een eerder boek uit 2012. Verder mag deze vergissing, die vast bij een volgende druk wordt rechtgezet, de pret niet drukken. Als je dit boek in handen hebt, heb je echt wel iets dat de moeite waard is om tot je te nemen, want Zelfcompassie in training en therapie kan je heel veel leren. Ook als je geen zelfcompassietrainer of therapeut bent of wilt worden.
Sippy van Akker MSc is bestuurskundige en legt zich toe op coaching en consultancy op het gebied van mens, werk en zingeving. Sippy schrijft sinds 2018 over deze onderwerpen op zinvollerleven.nl, het door haar opgerichte platform voor bewust en zinvol leven en werken.
Over Sippy van Akker
Sippy van Akker MSc is bestuurskundige en legt zich toe op coaching en consultancy op het gebied van mens, werk en zingeving. Sippy schrijft over deze onderwerpen op zinvollerleven.nl, platform voor bewust en zinvol leven en werken.