Welbevinden: De kunst van floreren in werk en leven

Wat betekent het eigenlijk om je goed te voelen? Welbevinden is meer dan alleen de afwezigheid van ziekte of stress. Het gaat om een staat van lichamelijk, geestelijk en sociaal welzijn waarin je optimaal functioneert en floreert. In een tijd waarin België ondanks zijn welvaart laag scoort op geluksonderzoeken en Nederland kampt met hoge burn-outcijfers, is het begrijpen van welbevinden relevanter dan ooit.

Welbevinden heeft meerdere dimensies die elkaar wederzijds beïnvloeden: je fysieke gezondheid, mentale veerkracht, sociale verbindingen, zingeving en de omgeving waarin je leeft en werkt. Deze holistische benadering erkent dat echte welvaart niet alleen in je bankrekening zit, maar in hoe je je dagelijks voelt en functioneert.

De hogedrukmaatschappij: waarom we niet gelukkiger zijn

We leven in wat spoedarts en psychotherapeut Alain Mahjoub de 'hogedrukmaatschappij' noemt. Ondanks alle comfort en technologie ervaren steeds meer mensen een sluimerende onvrede. De klok regeert ons leven, we rennen van afspraak naar afspraak, en zijn voortdurend bezig met optimaliseren. Maar optimaliseren van wat precies?

Het antwoord ligt in het herontdekken van de fundamenten van welbevinden. Niet als abstract concept, maar als concrete levenshouding die je kunt cultiveren in je dagelijks leven én op de werkvloer.

Welbevinden op het werk: van nice-to-have naar must-have

Lange tijd werd welbevinden op het werk gezien als luxe – iets voor bedrijven met te veel budget. Die tijd is definitief voorbij. Uit Wellbeing in business blijkt dat organisaties die investeren in het welzijn van hun mensen niet alleen productiever zijn, maar ook innovatiever en veerkrachtiger in tijden van verandering.

Het gaat hierbij niet om yogalessen of fruitschalen (hoewel die zeker helpen), maar om een fundamentele cultuurverandering waarbij psychologisch, emotioneel en sociaal floreren centraal staat.

De vier pijlers van persoonlijk welbevinden

Op individueel niveau rust welbevinden op verschillende pijlers die elkaar versterken. Nick van Dam ontwikkelde een integraal model dat deze samenhang helder maakt: lichaam, mind, zingeving en omgeving. Deze holistische benadering erkent dat je niet alleen je symptomen kunt aanpakken, maar moet werken aan het complete plaatje.

Leefstijl als medicijn

De meest directe invloed op je welbevinden heb je via je dagelijkse gewoontes. Wat je eet, hoe je beweegt, hoeveel je slaapt – het klinkt allemaal simpel, maar de kracht zit hem in de consequente toepassing. Vitoloog Klaas Koster en leefstijlcoach Millie van der Heijden hebben dit vertaald naar het toegankelijke Leefstijlplein-model.

Mentale fitheid: je geest als sportschool

Net zoals je je lichaam traint in de sportschool, kun je ook je geest trainen om veerkrachtiger en helderder te worden. Mindfulness, meditatie en aandachtstraining zijn geen zweverige hobby's meer, maar evidence-based methodes om je mentale conditie te verbeteren.

Langer leven in goede gezondheid

De meest radicale vorm van welbevinden is misschien wel longevity: niet alleen langer leven, maar vooral langer gezond leven. Arts Peter Attia en journalist Bill Gifford combineren wetenschappelijk onderzoek met praktische toepasbaarheid in hun baanbrekende werk over gezond ouder worden.

De kracht van beweging

Van alle interventies voor beter welbevinden is beweging misschien wel de krachtigste. Het verbetert niet alleen je fysieke conditie, maar ook je mentale gezondheid, creativiteit en veerkracht. Neurowetenschapper Shane O'Mara laat in zijn onderzoek zien dat lopen zelfs je hersenen letterlijk verandert.

Verbinding als bron van welbevinden

Misschien wel de meest ondergewaardeerde dimensie van welbevinden is onze sociale gezondheid. In een tijd van toenemende eenzaamheid en digitale afleiding is het cultiveren van echte verbinding essentiëler dan ooit. Chirurgijn-generaal Vivek Murthy noemt eenzaamheid zelfs een volksgezondheidsprobleem.

De kunst van floreren

Welbevinden is geen eindbestemming maar een dynamisch proces. Het perfecte leven bestaat niet, zoals psychiater Esther van Fenema het verwoordt. Mentale klachten horen er soms bij. De kunst is om te leren omgaan met de ups en downs, terwijl je blijft investeren in de fundamenten: je lichaam, je geest, je relaties en je omgeving.

Of je nu begint vanuit persoonlijke ontwikkeling zoals beschreven in Alles uit jezelf halen, of vanuit organisatieperspectief zoals Ann De Bisschop voorstaat in haar wellbeing-aanpak – de boodschap is universeel: welbevinden is geen luxe maar een noodzaak. Voor individuen, voor organisaties en voor de samenleving als geheel.

De boeken en inzichten op deze pagina bieden verschillende ingangen en perspectieven. Van de hogedrukmaatschappij die Mahjoub analyseert tot de concrete leefstijladviezen van Koster en Van der Heijden, van de longevity-aanpak van Attia tot de sociale verbinding die Murthy beschrijft – samen vormen ze een compleet kompas voor wie serieus werk wil maken van duurzaam welbevinden.