Management Control

Inleiding 10

Deel 1 Inleiding 13
1 Management control: inleiding en overzicht 15
1.1 De betekenis van control voor organisaties 16
1.2 Internal control en management control 21
1.3 Management control als cybernetisch proces 25
1.4 Management control en het gedrag van managers 30
1.5 Bouwstenen van management control 33
1.6 Het strategische belang van management control 46
Samenvatting en blik vooruit 51
Kernbegrippenlijst 52
Oefenstof 54

2 Management control en de beheersing van strategie 59
2.1 Aanpassingen in de strategie 60
2.2 Control en strategie 63
2.3 Interactief gebruik van controls 70
2.4 Dramatische strategieverandering 74
Samenvatting 76
Kernbegrippenlijst 78
Oefenstof 79

3 Motivatie van managers en target setting 83
3.1 Management control en motivatie 84
3.2 Theorieën over motivatie 85
3.3 Theorieën over doelstellingen 93
3.4 Het proces van target setting 96
3.5 Klassieke systemen van target setting 103
Samenvatting 107
Kernbegrippenlijst 109
Oefenstof 111

Deel 2 Ontwerp van een management-controlstructuur 115
4 Het toekennen van verantwoordelijkheden 117
4.1 (Ondernemings)loon en zeggenschap 118
4.2 Raamwerk voor zeggenschap in bedrijf 119
4.3 De invloed van informatie op de mate van decentralisatie 124
4.4 Zeggenschap en verantwoording 125
4.5 Formele beslissingsrechten: span of control 128
4.6 Transferprijzen en interne samenwerking 133
Samenvatting 138
Kernbegrippenlijst 139
Oefenstof 141

5 Organisatiestructuur en verantwoordelijkheidscentra 145
5.1 Rechten en verwachtingen van de manager: span of control en verantwoordelijkheidscentra 146
5.2 Creatie van ondernemingsruimte 147
5.3 Revenue center 151
5.4 Expense center (standaardkostencentrum of uitgavencentrum) 153
5.5 Profit center 158
5.6 Investment center (investeringscentrum) 163
5.7 Initiatief en samenwerking 168
Samenvatting 175
Kernbegrippenlijst 178
Oefenstof 180

6 Management control en prestatiemeting 183
6.1 Prestatiemeting en goede management control 184
6.2 Prestatiemaatstaven voor de organisatie en voor de individuele manager 187
6.3 De kwaliteit van prestatiemaatstaven 193
6.4 De afweging van tijdigheid, gevoeligheid, precisie en congruentie 200
6.5 Prestatiemeting voor duurzame ondernemingen 202
Samenvatting 208
Kernbegrippenlijst 209
Oefenstof 210

Deel 3 Integrale management-controlsystemen 213
7 Prestatiebeloning 215
7.1 Het belang van beloning voor management control 216
7.2 De drie dimensies van beloning 216
7.3 Het verband tussen beloning en prestatie 223
7.4 Gewichten op prestatiemaatstaven 228
7.5 Objectiviteit en subjectiviteit bij de bepaling van de beloning 230
Kernbegrippenlijst 233
Oefenstof 235

8 Budgettering 237
8.1 Budgettering en budgetten 238
8.2 Functies van budgettering en de budgetteringscyclus 246
8.3 Ontwikkelingen in budgettering 250
8.4 Beyond budgeting 258
Samenvatting 259
Kernbegrippenlijst 260
Oefenstof 261

9 Scorekeeping: op zoek naar verbanden 267
9.1 Bedrijfsmodellen en winst 268
9.2 Balanced scorecard en andere blauwdrukken 269
9.3 Bedrijfsmodel 271
9.4 Opstellen en valideren van een bedrijfsmodel 272
9.5 Achterwege laten van test op bedrijfsmodel 275
Samenvatting 281
Kernbegrippenlijst 282
Oefenstof 283

Deel 4 Ontwikkelingen in management control 285
10 De controller en data-analyse 287
10.1 Prognoses op basis van gegevens van vandaag 288
10.2 Mechanistische en statistische modellen 289
10.3 Prognoses 290
10.4 Basisstatistiek 303
10.5 Regressies op basis van tijdreeksanalyses 308
10.6 Regressies: causale relaties 311
Samenvatting 317
Kernbegrippenlijst 319
Oefenstof 321

11 Risicomanagement 325
11.1 Inleiding 326
11.2 Risicomanagement en management control 328
11.3 Managers en risico 333
11.4 Naar gestructureerd risicomanagement in de praktijk 337
Samenvatting 343
Kernbegrippenlijst 345
Oefenstof 347

Over de auteurs 350
Register 351