Mijn nieuwe boek Marketing in tijden van Trump beschrijft de storm waarin merken vandaag de dag opereren: een wereld van permacrisis, angst en onzekerheid. Merken worden speelbal van maatschappelijke golven, van boycots tot politieke druk. In dit boek zoek ik naar strategieën waarmee merken opnieuw de regie in handen kunnen nemen en toekomst maken.
Een verandering van tijdperk
We leven niet langer in een tijdperk van verandering, maar in een verandering van tijdperk. Dat is de centrale boodschap van Marketing in tijden van Trump. Waar de voorbije decennia gekenmerkt werden door vooruitgangsdenken en globalisering, leven we vandaag in een wereld die gedomineerd wordt door onzekerheid en angst. Een tijdperk van permacrisis. En in dat turbulente klimaat worden merken steeds vaker speelbal van de krachten in de maatschappij.
Permacrisis als nieuwe realiteit
De mentale winter waarin we ons bevinden vertaalt zich in de hoofden van consumenten. Angst voor de toekomst, wantrouwen tegenover instellingen, onzekerheid over koopkracht en jobs: het zijn de grondtonen van deze tijd. Donald Trump is in dit opzicht niet de oorzaak, maar wel het symbool van deze nieuwe werkelijkheid. Hij belichaamt de storm die woedt en toont hoe macht en marketing innig verweven zijn geraakt.
Merken voelen die storm dagelijks. Ze zijn niet langer autonoom, maar worden meegesleurd door maatschappelijke golven. Grote technologiebedrijven die ooit vooropliepen in duurzaamheid en diversiteit, draaien stilletjes de klok terug om de nieuwe machthebbers gunstig te stemmen. Andere merken, zoals Tesla, krijgen te maken met boycots en reputatiecrisissen. En weer andere, zoals Ben & Jerry’s, kiezen bewust voor verzet en merkactivisme.
De druk van recessie
Alsof dat nog niet volstaat, hangt boven de markt het spook van een recessie. Marketing- en reclamebudgetten komen onder druk te staan. De vraag dringt zich op wat de essentie is van marketing in een tijd waarin angst regeert en de toekomst onzeker is? Hoe kunnen merken nog groeien, of op z’n minst standhouden, in een klimaat dat veeleer wantrouwen dan hoop ademt?
Het antwoord is dat merken opnieuw naar hun kern moeten terugkeren. Ze moeten zich de vraag stellen: wie zijn we echt? Waar staan we voor? Alleen zo kunnen ze vermijden lijdend voorwerp te worden van gebeurtenissen buiten hun wil om.
Vier strategieën voor merken in stormtijden
In Marketing in tijden van Trump reik ik vier mogelijke strategieën aan waarmee merken opnieuw de regie in handen kunnen nemen. Elk met hun eigen merites, elk geïllustreerd met reële cases.
1. Herbronnen
Sommige merken kiezen ervoor om terug te grijpen naar hun kern, hun roots. Starbucks is daar een mooi voorbeeld van. Door opnieuw te focussen op hun oorspronkelijke belofte van kwaliteit en klantbeleving vonden ze de kracht om verder te groeien. Herbronnen is geen nostalgie, maar wel een kompas om vanuit de essentie richting te geven aan de toekomst.
2. Innoveren en AI omarmen
Een tweede pad is dat van innovatie. Nieuwe technologieën, en in het bijzonder artificiële intelligentie, openen ongekende mogelijkheden. ‘Marketing 4.0’ is mijn term voor een nieuw tijdperk waarin AI de marketingmix transformeert, maar waar de mens in de consument centraal blijft staan. De Belgische bank KBC toont met haar virtuele assistent Kate hoe AI kan bijdragen aan een betere klantrelatie.
3. In tegenstroom verbinden
Een derde strategie is tegen de stroom ingaan, en merken blijven positioneren als bruggenbouwers in een gepolariseerde samenleving. Ikea is daar een treffend voorbeeld van. Het merk blijft consequent inzetten op verbondenheid, op een inclusieve en warme merkbeleving, en biedt mensen houvast in een tijd waarin individualisme en polarisering hoogtij vieren.
4. De strategie van het riet
Tot slot is er de weg van het riet. In de natuur overleeft het riet elke storm door mee te buigen met de wind, maar niet te breken. Voor merken betekent dit dat ze een nieuw evenwicht moeten vinden tussen zich aanpassen en zichzelf blijven. Het is de kunst van de jazz-muzikant: inspelen op de context, maar trouw blijven aan zijn eigen melodie.
Conclusie
De storm waarin we vandaag leven zal niet snel gaan liggen. Permacrisis is het nieuwe normaal. Merken kunnen zich er niet aan onttrekken, maar ze kunnen wel kiezen hoe ze ermee omgaan. Door te herbronnen, te innoveren, bruggen te bouwen of te leren van het riet, kunnen ze opnieuw leidend voorwerp worden, in plaats van speelbal.
Dat is de kern van Marketing in tijden van Trump: een kompas voor marketeers en bedrijfsleiders die in stormachtige tijden koers willen houden. Want wie vandaag leert buigen zonder te breken, kan morgen sterker rechtop staan.
Benieuwd hoe merken koers kunnen houden in een wereld vol onzekerheid? Ontdek de vier strategieën waarmee bedrijven niet alleen overleven, maar juist sterker uit de storm komen. Lees Marketing in tijden van Trump en vind het kompas voor merkleiding in turbulente tijden – verkrijgbaar via Managementboek
Over Fons van Dyck
Fons Van Dyck stond jaren aan het hoofd van Think BBDO en specialiseert zich in strategisch merk- en communicatieadvies voor lokale en internationale ondernemingen en organisaties. Als doctor in de media- en communicatiestudies doceert hij merkstrategie en marketingcommunicatie aan de Vrije Universiteit Brussel.