Je bent begonnen aan een fantastische baan, maar er klopt iets niet. Je leidinggevende vraagt veel tijd van je, roemt je ideeën, neemt je mee uit eten en roddelt intussen over andere collega’s. Er is onrust in het managementteam, veel collega’s vertrekken en het verzuim is hoog. Je leidinggevende vraagt je bovendien om mee te werken aan zaken die tegen je professionele integriteit ingaan. Wat doe je dan? Kies je voor meebewegen, met het risico je zelfrespect te verliezen? Of ga je de strijd aan met een narcistische leidinggevende?
praktische handleiding
Hoe overleef ik mijn baas? is een praktische handleiding met sprekende illustraties en anekdotes. Ik put uit eigen observaties en uit ervaringen van werknemers die ik interviewde, waardoor ik herkenbare situaties schets. Je kunt je eigen praktijk toetsen aan de theorie via een oefening in ieder hoofdstuk, gevolgd door een praktische tip.
Mijn eigen ervaring als HR-manager bij diverse organisaties zette mij aan tot onderzoek naar narcisme op de werkvloer. Toen mijn leidinggevende mij onder druk zette om beslissingen te nemen die ik niet kon verantwoorden, deed ik dat toch. Ik voelde mij hier slecht over en tegelijk fascineerde het mij: hoe kreeg mijn baas het voor elkaar mij zoiets tegen mijn zin te laten doen? Toen ik mij realiseerde dat ik voor een narcistische leidinggevende werkte, wilde ik anderen in dezelfde situatie praktische tips en uitleg bieden. Mijn insteek is dat kennis macht is: als je snapt hoe het zit, word je veel krachtiger.
Mannelijk en vrouwelijk narcisme
Een uniek element in Hoe overleef ik mijn baas? is dat ik het verschil tussen mannelijk en vrouwelijk narcisme toelicht. Narcisme bij vrouwen wordt vaak onvoldoende herkend omdat het zich subtieler manifesteert. Vrouwelijke narcisten gebruiken relationele tactieken zoals charme, slachtoffergedrag of passieve agressie, zoals roddelen, negeren en uitsluiten van anderen. Door genderstereotypering - waarbij vrouwen als zorgzaam en empathisch worden gezien - blijft hun gebrek aan inlevingsvermogen vaak verborgen. Dit contrast met openlijk dominant mannelijk narcisme is essentieel om te begrijpen.
Narcismebestendig worden
Mijn boodschap: laat je niet uit het veld slaan. Je kunt je leidinggevende niet veranderen, maar je kunt wél keuzes maken over je eigen gedrag en coping. Vertrekken is niet altijd een optie, bijvoorbeeld als je een goede baan hebt of kostwinner bent. Daarom stel ik de vraag: blijf je of ga je? Beide opties zijn oké, en ik geef tips voor allebei.
Als je besluit te blijven, is het essentieel om je grenzen te bewaken en goed voor jezelf te zorgen. Je manager confronteren met het label ‘narcistisch’ heeft geen zin; de kans op gedragsverandering is klein en het verslechtert waarschijnlijk jullie relatie. Het doel is dat je narcismebestendig wordt. Door de focus te verleggen naar jezelf en je veerkracht te vergroten, ontwikkel je je van overlever naar iemand die stevig in zijn kracht staat.
Sociale veiligheid op de werkvloer
Sociale (on)veiligheid en grensoverschrijdend gedrag zijn van alle tijden, maar wat vroeger normaal werd gevonden, wordt nu anders beoordeeld. Sociale veiligheid is een hot topic binnen organisaties en draait vaak om de sfeer op de werkvloer. Er mag echter meer aandacht zijn voor intimiderend en grensoverschrijdend gedrag van leidinggevenden, dat nog onvoldoende wordt (h)erkend.
Voor wie is dit boek interessant?
Hoe overleef ik mijn baas? is geschreven voor medewerkers, maar ook voor HR-professionals, OR-leden, vertrouwenspersonen, bedrijfspsychologen en interne toezichthouders. Hun rol is cruciaal in het bevorderen van sociale veiligheid binnen organisaties. Narcisten zullen altijd in de top van organisaties bestaan, maar ik hoop dat mijn boek mensen helpt het zichzelf minder aan te rekenen als ze in de greep van een narcist zitten of zaten. Het onderwerp spreekt bovendien Gen Z sterk aan, een generatie die zich inzet voor gelijkheid, sociale veiligheid en autonomie.
Hoe overleef ik mijn baas? biedt lezers praktische handvatten om sterker te staan tegenover manipulatief en intimiderend leiderschap. Met heldere uitleg, herkenbare situaties en concrete oefeningen helpt de auteur professionals veerkrachtiger te worden en bewuste keuzes te maken. Nieuwsgierig geworden? Bestel het boek vandaag nog via Managementboek.
Over Annerieke Lulofs
Annerieke Lulofs is HR Manager en coach. Als leidinggevende in het bedrijfsleven en de zorg werkte zij veelvuldig met leiderschapsvraagstukken, waaronder vragen over macht, integriteit en narcisme. Ook ondersteunde zij als HR Manager toezichthouders en deed zelf ervaring op als toezichthouder in de ouderenzorg. In haar rol als coach geeft zij een vernieuwend perspectief op werk- en levensvragen.