Om je brein tot de orde te roepen, hanteren Schwartz en Gladding een model met 4 stappen: herbenoemen, herkaderen, herfocussen en herwaarderen. Omdat de auteurs beginnen met het schetsen van een aantal praktijkvoorbeelden is de materie direct heel herkenbaar.
Eenmaal begonnen in het boek zul je daarom vlot kunnen doorlezen, mits je een specifiek doel voor ogen hebt dat je wilt bereiken. Heb je dit niet, dan kan de gedetailleerde opbouw van de hoofdstukken wat langdradig worden omdat de geboden stof dan sterk aan relevantie verliest. In dat geval zou je kunnen volstaan met het lezen van de samenvattingen aan het einde van elk hoofdstuk, en de complete samenvatting in het laatste hoofdstuk. Zo krijg je voldoende mee van de inhoud om het globale idee te kunnen vatten en kun je snel de onderwerpen vinden waarin je je wilt verdiepen.
Voor wie wel zelf aan de slag wil, biedt het boek diverse opdrachten en checklists die je inzicht geven in je eigen gedachten.
Deel 1 van het boek gaat dan ook volledig over zelfbesef. De schrijvers laten je door middel van voorbeelden onderzoeken welke soorten ongezonde gedachten en slechte gewoonten je hebt en verklaren daarna waar deze wortelen. Waar de connectie met Swaab gemaakt wordt, is de uitleg over wat er fysiek in je brein gebeurt wanneer je dezelfde gedachtenpatronen herhaalt en hoe je deze kunt versterken of juist afbreken, door op het neurobiologische aspect in te gaan.
Deel 2 van het boek gaat over de vaardigheden en is mede gebaseerd op wat de patiënten van de schrijvers als belangrijk hebben benoemd.
In deel 3 tenslotte wordt duidelijk gemaakt hoe je zelf op praktische wijze de vier stappen in je dagelijks leven kunt toepassen. Binnen de vier stappen waar het model om draait, wordt gebruik gemaakt van de vijf A’s, die zijn opgesteld door David Richo, een mindfulnessdeskundige.
Deze vijf begrippen (Aandacht, Acceptatie, Affectie, Appreciatie en Aanmoediging) zijn de zuilen waarop een evenwichtige relatie met de buitenwereld gebaseerd zou moeten zijn. In dit boek worden deze gebruikt om misleidende boodschappen van je eigen brein te neutraliseren en zo je gezonde (emotionele) behoeftes ruimte te geven.
Mooi vind ik hierin dat er gewezen wordt op het feit dat je omgeving ongeveer 25% van je behoeftes kan vervullen, maar dat de rest voort moet komen uit een gezonde relatie met jezelf. Wat ik erg prettig vind aan het boek is de toegankelijke schrijfstijl. Gladding en Schwartz zijn niet bang om het beestje bij de naam te noemen, maar doen dit op een positieve manier.
Zo noemen ze destructieve gedachten gewoon ‘denkfouten’, maar leren ze je ook direct hoe je ze kunt voorkomen. Nieuwe onderdelen worden geïntroduceerd door een casus te beschrijven in verhaalvorm.
Zo is er Ed, de Broadway-acteur die door zijn angst voor afwijzing niet verder kwam in zijn carrière of Sarah, de jonge PR-specialiste die door haar perfectionisme enorm onzeker was. Deze personages komen steeds terug, waardoor de materie echt gaat leven. Omdat deze casussen gebaseerd zijn op echte patiënten, komt ook in beeld wat de daadwerkelijke effecten waren van de methode, in plaats van dat het blijft hangen op speculatie over wat er ‘waarschijnlijk gebeurd zou zijn als…’
Al met al, als je voorbij de titel en de Dick Swaab-verwijzing kijkt, een toegankelijk, praktisch hulpmiddel dat je naar gelieve uitgebreid of in verkorte versie kunt inzetten om jezelf postiever gedrag aan te leren.
Over Veerle Blajic-Kik
Veerle Blajic-Kik is opleider klantcontact bij UWV. Zij geeft opleidingen aan nieuwe medewerkers in wetskennis, communicatie en systeemtrainingen. Daarnaast verzorgt zij trainingsdagen communicatie voor ervaren medewerkers door het land.
