Uitstelgedrag

In 'Uitstelgedrag' spreekt Steel afwisselend over uitstellen en procrastinatie. Procrastinatie is de irrationele vorm van uitstellen, die grote persoonlijke en economische gevolgen heeft voor de samenleving. Nog even je laatste mail kijken of toch nog een keer je Facebook-pagina vernieuwen, omdat er misschien net een belangrijk mailtje binnen is gekomen. Nog even snel op Nu.nl kijken wat het laatste nieuws is. Of, toch maar even niet de huiskamer opruimen, het is tenslotte mooi weer. Het zou zonde zijn als je daar niet van zou genieten. Herken je jezelf in de zojuist geschetste situaties? Dan behoor je tot die 95% van de mensen die in meer of mindere mate dit zelfde uitstelgedrag vertonen. Ongeveer een kwart van deze groep mensen laat chronisch uitstelgedrag zien. Wetenschappelijke benadering

Een sterk punt aan dit boek, dat niet misstaat in de categorie zelfhulpboeken, is de wetenschappelijk benadering. Zo kiest Steel niet alleen voor de psychologische benadering, maar betrekt hij ook de economische en neurobiologische wetenschap erbij. Hij ontwikkelde zelfs een formule om de mate van iemands uitstelgedrag te voorspellen: Motivatie = Verwachting x Waarde / Impulsiviteit x Uitstel. Voor de lezer die niet zoveel heeft met formules en getallen, volgen voldoende heldere voorbeelden waarmee Steel de formule verduidelijkt. Daarnaast stelt Steel je voor aan Eddie, Valerie en Tom, die respectievelijk staan voor verwachting, waarde en impulsiviteit', 'de drie elementen van motivatie.

Verwachting staat in dit geval voor de overtuiging dat je de taak toch succesvol zal afronden. Waarde staat voor de mate van plezier die je aan een taak beleeft. En tot slot, staat impulsiviteit voor de voorkeur voor succes, winst en plezier op korte termijn ten opzichte van succes, winst en plezier op de langere termijn. Eddie, Valerie en Tom hebben op hun eigen manier last van uitstelgedrag. Aan de hand van enkele testjes in het boek kun je testen óf je een procrastinator bent en met wie van deze drie personen je de meeste overeenkomsten vertoont. Ofwel: wat er aan de basis ligt van jouw uitstelgedrag. N

Wanneer ik net iets over de helft van het boek ben, merk ik dat mijn verlangen tot procrastineren begint op te spelen. Na zes hoofdstukken vol wetenschappelijke verklaringen heb ik behoefte aan tips. De ondertitel van het boek belooft me namelijk dat het me van die ene nare gewoonte, uitstellen, gaat afhelpen. Ook de geregeld lange zinnen, waarin met heel veel woorden weinig wordt gezegd, de spelfouten in de Nederlandse vertaling en de Amerikaanse toon - weinig bescheiden -, maken het soms lastig om de aandacht vast te houden.

Met de testjes aan het begin van het boek heb je kunnen vaststellen of je een procrastinator bent en wat er ten grondslag ligt aan jouw uitstelgedrag: verwachting, waarde of impulsiviteit. In de hoofdstukken 7, 8 en 9 geeft Steel per motivatie-element een aantal tips en bijhorende actiepunten om zijn tips concreet te maken.

Hoewel de tips die Steel geeft weinig vernieuwend zijn, is de gekozen indeling erg prettig. Je kunt als lezer heel gericht kiezen voor die tips die op jou van toepassing zijn. Zo geeft Steel aan uitstellers die problemen hebben met 'verwachting', onder andere de tip 'plaatsvervangende overwinning'. Door te kijken naar inspirerende films of te luisteren naar inspirerende sprekers is het gemakkelijker om in jezelf te geloven. Ligt aan het uitstel 'waarde' ten grondslag, dan biedt de tip 'energiecrisis' bruikbare handvatten: herken je productieve uren op een dag en plan je werkzaamheden daar op, slaap regelmatig en genoeg en zorg voor voldoende beweging. Is 'impulsiviteit' jouw probleem, dan kan de humoristische maar gemakkelijk toepasbare tip 'bondage, verzadiging of vergif' weleens de oplossing zijn.

Een aantal andere tips die Steel geeft, zijn: breek grote taken in stukjes, houd successen bij, vermijd verleidingen als internet en televisie en stel jezelf uitdagende doelen.

In het laatste hoofdstuk hebben Eddie, Valerie en Tom de hoofdrol. Zonder al te veel weg te geven, kan ik al wel zeggen dat Steel een leuke draai aan het boek heeft gegeven. Naast de geregeld taaie wetenschappelijke benadering en de meer toegankelijke tips en actiepunten, eindigt Steel door je een spiegel van de praktijk voor te houden.

'Uitstelgedrag' is een nuttig boek wanneer je je eeuwige uitstellen zat bent en naar een oplossing zoekt. Steel maakt het je echter niet makkelijk. Zijn manier van schrijven zet, waarschijnlijk onbedoeld, zo nu en dan aan tot procrastineren. Verwacht echter niet dat je na het lezen van dit boek nooit meer zult uitstellen. Wat je wel kunt verwachten, is inzicht in je eigen uitstelgedrag en uitstelgedrag in het algemeen. Wanneer je de tips en de daarbij behorende actiepunten ter harte neemt, zul je steeds meer voldoening vinden in het direct uitvoeren van de taken die je moet doen, in plaats van ze steeds maar weer uit te stellen.