Frederik en Jijs

De tendensroman is een maatschappelijk geëngageerde variant van de psychologische roman. De roman draait om het uitbeelden van het geestesleven van de hoofdpersoon, maar tegelijkertijd wordt er een overtuiging gepropageerd of bekritiseerd of een maatschappelijke misstand aan de kaak gesteld. In deze tendensroman staat een familie centraal bestaande uit een vader (Jijs), zijn dochter (Ilse) en zijn twee zonen (Hendrik en Tobias). Het verhaal begint met een introductie van de hoofdpersonen. In deze introductie wordt al direct duidelijk dat Jijs graag op zichzelf is en niet veel mensen nodig heeft. Helaas wordt bij Jijs alvleesklierkanker geconstateerd. Na de introductie gaat het boek in op een aantal ontmoetingen die veel indruk maken op de betrokken personen. Het gaat in deze recensie te ver om al deze ontmoetingen te beschrijven. Ik beperk mij tot de ontmoetingen die ook bij mij veel indruk hebben achtergelaten. Ontmoeting tussen vader en kind Ilse is getrouwd met Henk en is in verwachting van hun eerste kind. Tijdens een echo in het ziekenhuis ontmoet Henk zijn nog ongeboren kind. Henk stelt zich hierbij open voor de uitleg van de dokter en ziet hierdoor ineens zijn eigen kind op het scherm. Henk raakt ontroerd en heeft het gevoel dat hij echt contact maakt met de baby. Doordat Henk zich openstelde voor de ontmoeting met zijn ongeboren kind, ontstond het 'ik en jij' en alles wat zich daarbinnen afspeelt. De ontmoeting tussen Fredrik, het kind van Ilse en Henk, en Jijs is de meest ontroerende ontmoeting in het boek en is tevens een ommekeer in de onderlinge relaties. Deze ontmoeting begint met de adembenemende tocht van grootvader naar kleinkind als Jijs heel langzaam de trap naar boven opgaat. Op het moment dat Jijs, na enige tegenzin, zijn kleinzoon aankijkt, doet deze zijn oogjes open. Grootvader en kleinzoon kijken elkaar aan. Het lijkt alsof er bliksemschichten tussen grootvader en kleinzoon heen en weer gaan. Jijs is diep geraakt door de blik van zijn kleinzoon. De verandering bij Jijs is direct merkbaar. Deze ontmoeting maakt dat Jijs verandert en veel meer belangstelling voor zijn kinderen toont. Terwijl de gezondheid van Jijs afneemt, wordt er nog een grote familiebijeenkomst gehouden. In deze ontmoeting leest Jijs een stuk tekst voor waardoor de kinderen van Jijs, ieder op hun eigen manier, zich heel erg met hem betrokken voelen. In het contact met Wilma, zijn 2e vrouw, wordt duidelijk dat betrekking niet opzettelijk kan worden bewerkstelligd. Ik heb ontzettend genoten van mijn ontmoeting met 'Frederik en Jijs'. Een boek dat, door zijn boeiende en leerzame dialogen, uitnodigt om in één keer uit te lezen. Ook ben ik in deze ontmoeting een zekere verbondenheid met de familie aangegaan. Op sommige momenten heeft het verhaal mij ook erg ontroerd. Het boek laat zien dat als je openstelt voor je medemens en ook daadwerkelijk een ontmoeting met hem of haar durft aan te gaan, je hier allebei mee kunt ontwikkelen en uiteindelijk je authentieke gedrag kunt vinden.