Menotransformatie - ‘Concrete handvatten’

‘Haha, ik heb een damesmomentje.’ Ook ik verhul het ongemak van een opvlieger met een verontschuldigend grapje, terwijl ik met klotsende oksels voor de groep sta. En ineens weet ik niet meer hoe een zin verder moet waar ik net aan begonnen was… Hersenmist! Een nephoestbui moet me redden. Want ik wil toch als trainer niet voor schut staan…

nuchtere feiten

Schaamte, een gebrek aan kennis, een eenzame positie als vrouw in een masculiene organisatie, het draagt allemaal bij aan het onbesproken laten van overgangsklachten. En dat is kwalijk. Schurink deelt de nuchtere feiten uit grote onderzoeken. Zoals: 53,3% van de vrouwen overwoog op hun 50e met pensioen te gaan of minder te gaan werken door overgangsklachten. Dat moet je je maar kunnen veroorloven… en de arbeidsmarkt kan zich dat natuurlijk helemaal niet veroorloven! Hoog tijd dus voor serieuze aandacht voor overgangsklachten op de werkvloer.

Eierstokken met pensioen

Schurink begint met een spoedcursus ‘menopauze voor beginners’. Die zou iedere vrouw - en iedereen die met vrouwen te maken heeft - moeten volgen. Want er valt nog zo enorm veel te leren. De menopauze is bijvoorbeeld helemaal geen pauze. Het is de naam van het moment waarop de menstruatie stopt. Waarop de eierstokken met pensioen gaan, zoals Schurink het treffend uitdrukt. Maar het is ook geen knop die rond je 50e omgaat. Vanaf een jaar of 35 begint al de perimenopauze, waarin het lichaam steeds minder oestrogeen en progesteron aanmaakt, tot dat pensioen dus.

De hormoonhuishouding van vrouwen verandert in de loop van de tijd drastisch, wat betekent dat het hele lichaam zich daarop moet aanpassen. Alles moet opnieuw worden ingeregeld, met alle gevolgen van dien. De lijst met klachten die hierbij kunnen optreden, is indrukwekkend. Belangrijk is wel om te weten is dat overgangsklachten erg kunnen lijken op kenmerken van een burn-out en van long covid. Veel vrouwen krijgen daardoor een verkeerde diagnose als ze bij de (bedrijfs-)arts belanden. Dan moeten ze een heel traject in, terwijl een hormoonkuur en aanpassingen aan het werkritme voldoende zouden zijn. Doodzonde dus.

Kommer en kwel?

Gelukkig is er niet alleen maar slecht nieuws te melden rond de overgang. Er is veel leed te verzachten door de vele tips uit het boek toe te passen. Die in grote lijnen neerkomen op: maak overgangsklachten bespreekbaar, erken ze en neem maatregelen. En het duurt niet eeuwig.

Schurink noemt haar boek bovendien niet voor niets Menotransformatie. Ze laat zien hoe vrouwen deze fase in hun leven kunnen gebruiken voor groei, heroriëntatie en kracht in hun werk. Door het wegvallen van het zorghormoon oestrogeen worden veel vrouwen zelfstandiger en krijgen ze, excusez le mot, meer schijt aan hun omgeving. In het Japans heet de overgang Konenki: jaren van vernieuwde energie.

De fase van de postmenopauze breekt aan, het fysieke en mentale evenwicht herstelt zich. En gezien de stijgende levensverwachting verkeren veel vrouwen de helft van hun leven in deze fase! Laten we daar dan maar enorm van profiteren. Zowel vrouwen zelf als hun werkgevers. Maar dan moet er nog wel een boel gebeuren. Want, zoals Schurink zelf constateert: van een maatschappij waarin het kennisniveau over de gehele linie onder de maat is, kunnen we geen wonderen verwachten, maar wel inspanningen.

Werk aan de winkel dus. Te beginnen met de concrete handvatten uit Menotransformatie om wél het gesprek aan te gaan. Voor vrouwen, hun collega’s en hun leidinggevenden.