Elon Musk - Hoe de topman van SpaceX en Tesla onze toekomst vormgeeft

Vervolgens Google er maar eens op los gelaten en dan kom je het een en ander wel tegen natuurlijk. Auteur Ashlee Vance geeft je in dit boek een indruk wie deze bijzondere man is.  Daarvoor heeft Vance met heel veel mensen gesproken. Geen eenvoudige opgave, want lang niet iedereen wilde zijn / haar verhaal over Elon kwijt. Helemaal niet in de periode dat Elon Musk eigenlijk niet mee wilde werken. Je krijgt dan wel relatief eenvoudig de negatieve verhalen te horen, want iemand met een wrok wil best graag praten. Maar de andere kant van het verhaal, en nog veel belangrijker, de visie en mening van Musk krijg je niet te horen. Het heeft een tijd geduurd, maar uiteindelijk kwam de toestemming van Musk toch. En was de weg vrij voor het schrijven van dit boek.

Opbouw

Zoals te verwachten is deze biografie chronologisch opgebouwd. Van de jeugd in Zuid Afrika, via Canada naar de Verenigde Staten. Om vervolgens te beschrijven hoe de carrière van Musk verlopen is. Zijn eerste start-ups. Geld verdienen met de verkoop van PayPal om dan door te gaan met de ondernemingen waar hij bekend mee geworden is: Tesla en SpaceX.

De schrijfstijl is vlot. Er wordt veelal woordelijk weergegeven wat de gesprekspartner van Vance vertelt. Ik vind dat prettig lezen en prefereer dat boven de stijl van ‘en toen zei hij, en antwoordde zij..’ Maar dat is een persoonlijke voorkeur uiteraard. Net zoals het feit dat mij de echte privé onderwerpen in het boek minder interesseren dan de meer bedrijfsmatige zaken. Hoewel ik ook begrijp dat de privézaken van grote invloed kunnen zijn op bedrijfsmatige beslissingen.

Waarom dit boek lezen?

De ondertitel van het boek luidt: Hoe de topman van SapceX en Tesla onze toekomst vormgeeft. En dat is volgens mij de reden waarom dit boek het lezen zeker waard is! Let wel: het is geen nieuw boek. In 2015 is het uitgebracht en in 2016 vertaald in het Nederlands. Actueel is het dus niet te noemen. Ontwikkelingen gaan razend snel, en beschreven zaken in het boek zijn in een aantal gevallen achterhaald. (Daarover verderop meer)

Gates en Jobs

Elon Musk wordt vaak geplaatst in het lijstje waar ook de namen Bill Gates en Steve Jobs op prijken. Mannen met een visie. Succesvol. En niet de gemakkelijkste om mee om te gaan. Misschien hoort dat juist wel bij dit soort types. Hun drive om zaken te bereiken maakt dat zij iedereen om zich heen tot het uiterste drijven. Van Jobs is bekend dat hij stampvoetend van woede, met tranen in zijn ogen door zijn kantoor kon ijsberen. Het boek van Vance leert dat ook Musk geen makkelijke man is om mee om te gaan. Heel scherp van geest, met een bijna fotografisch geheugen, pusht hij zijn werknemers tot het uiterste. Altijd eisen dat de productie van een onderdeel goedkoper moet en het fabriceren in een kortere tijd. En zelf qua werkethiek ook altijd het voorbeeld geven. 7 dagen per week werken, bijna dag en nacht. Overal bij betrokken en op de hoogte willen zijn. In control.

Ik zie echter ook duidelijke verschillen tussen Musk en Jobs. De laatste wilde (plat uitgedrukt) hele mooie producten maken. Vormgeving was van groot belang bij de ontwikkeling van nieuwe Apple producten. Elon Musk vindt vormgeving ook belangrijk. Maar ziet het daarnaast als een missie om van de wereld een betere plek te maken. Door het gebruik van andere grondstoffen. Elektrisch, in plaats van olie. (Tesla) En mocht dat gezond houden van de planeet dan toch niet lukken, moet het mogelijk zijn om op een andere planeet verder te gaan. (SpaceX) Hiervoor heeft Elon bedacht dat Mars wel een geschikte plek is.

Visie en projecten

De mens is druk bezig om de aarde een onbewoonbare planeet te maken. Zo kun je de gedachte van Musk samenvatten. En dat is de reden waarom hij vol overgave gewerkt heeft aan de ontwikkeling van een elektrische auto. Terwijl de gehele autobranche er nog van overtuigd was dat dit geen toekomst had en al helemaal niet met een auto die een behoorlijke actieradius heeft, én er goed uit ziet. Musk heeft ondertussen het tegendeel bewezen. Het heeft veel tijd en tegenslagen gekost, maar Tesla is nu toch echt een gevestigd merk. Opmerkelijk mooie auto’s. Van 0 naar 100 onder de 4 seconden. En dat allemaal volledig aangedreven door batterijen! Gevolg is dat nu nagenoeg alle autofabrikanten aan het werk zijn om deze techniek ook toe te passen. Maar de achterstand is groot. Het gaat nog jaren duren voordat de techniek zoals in de Tesla ook gebruikt kan worden in andere merken.

Uiteraard heeft Tesla in het begin tegenslagen gekend. Ruitenwissers die een eigen leven gingen leiden. Deurgrepen die niet juist werkten. Maar de techniek van Tesla maakt het mogelijk om deze zaken te verhelpen, zónder dat de auto daarvoor naar een garage moet! Door software updates uit te voeren, werden de problemen verholpen. De eigenaren waren niet eens op de hoogte van deze updates en werden dus aangenaam verrast met het feit dat hun probleem niet meer aanwezig was. Daarnaast werden er verbeteringen en nieuwe toepassingen via de updates verspreid. Ook weer zonder vooraf te communiceren dat dit plaats vond. Gevolg: eigenaren werden verrast met vernieuwde en nieuwe toepassingen in hun auto. Eigenaren werden hoe langer hoe meer nieuwsgierig naar wat er nu weer veranderd was in hun auto. Dat is nog eens Customer Experience! Een Tesla hoeft niet naar een garage voor een beurt. Er is geen motor met heel veel bewegende delen die kunnen slijten en vervangen moeten worden. Ook een leuke bijkomstigheid natuurlijk.

Voor wat betreft het ruimtevaartproject SpaceX heeft Musk ook duidelijke beelden. Het moet mogelijk zijn om raketten het heelal in te sturen, om producten te vervoeren en ook mensen. En dat moet ook nog eens betaalbaar zijn. Ook dit project heeft heel veel tegenslagen gekend. Mislukte lanceringen, ontploffende raketten. Investeerders die het niet meer zagen zitten. Het ging zo ver dat Musk geen geld meer had en op het punt stond een keuze te moeten maken tussen de twee projecten. Op het nippertje wist hij de ondergang af te wenden. En momenteel is het lanceren van een Falcon, zoals de raket van SpaceX heet, een normaal verschijnsel.

Het drukken van de kosten heeft kunnen gebeuren doordat Musk er voor zorgde dat de productie van de raketten geheel zelf gedaan wordt. Geen gekochte onderdelen uit Rusland of China, maar zelf ontwikkeld en gefabriceerd. Daarnaast was hij bereid om – oude – gebruikte technologie in de ruimtevaart radicaal overboord te gooien en nieuwe te ontwikkelen en toe te passen. Dit heeft er voor gezorgd dat de ontwikkelingen bij SpaceX veel sneller konden plaats vinden dan bij de gevestigde ontwerpers als Boeing.

Een andere manier van kosten drukken ontstaat door het herbruikbaar maken van een raket! In plaats van laten neerstorten in zee, de raket laten landen op een platform, zodat je alleen maar nieuwe brandstof hoeft toe te voegen voor een nieuwe vlucht. Je kunt je voor stellen dat dit idee in eerste aanleg met ongeloof werd aangehoord. Momenteel zijn er al meerdere testen gedaan die bewijzen dat het mogelijk is.

Het gaat goed met Elon Musk

Zakelijk gezien gaat het uitstekend met Musk. Zowel Tesla als SpaceX doen het prima. De verkoop van de Tesla-modellen is zelfs de oorzaak voor een ander project van Musk: zelf batterijen maken. Hij heeft berekend dat de ontwikkelingen zo snel gaan dat hij al heel snel alle beschikbare batterijen ter wereld zou moeten opkopen om de vraag bij te houden. Zoals je ondertussen wel begrijpt ligt het niet in zijn aard om afhankelijk te zijn van anderen, dus bedacht hij wat anders. In 2014 onthulde hij zijn plannen voor wat heet een gigafabriek! Een fabriek waar batterijen gefabriceerd worden die beter en een stuk goedkoper zijn dan de bestaande. (Ten tijde van het schrijven van het boek was de fabriek nog niet gereed. Inmiddels is dat wel het geval. Een voorbeeldje van de vergankelijkheid van een boek.)

Nog een project waar Musk bij betrokken is: SolarCity. Zonnepanelen! Dit bedrijf maakte het mogelijk dat het aanschaffen van zonnepanelen voor veel Amerikanen mogelijk werd. Een goede berekening van het benodigde aantal panelen, plus een goede financiering mogelijkheid zorgden ervoor dat in zes jaar tijd dit bedrijf de nummer 1 in de VS was! Uiteraard wordt deze techniek ook ingezet om de energie bij alle Tesla-oplaadpunten in Amerika op te wekken! En zo is het kringetje weer rond.

Conclusie

Het boek geeft een mooie inkijk in het leven van een bijzonder mens. Het laat zien hoe gedreven hij is, en geeft een insight in zijn ideeën en visie. Geen gemakkelijke persoon. Maar iemand met een ijzeren wil en een ongelofelijke drive. Daarnaast laat het zien hoe de ontwikkelingen waar Musk aan werkt, ons leven al veranderd hebben en wat de toekomst ons – volgens hem – nog gaat brengen. Het is aan Musk te danken dat de ontwikkeling van de elektrische auto zo ver gekomen is. Het is daarnaast aan zijn visie te danken dat het doorontwikkelen van het ruimtevaartproject zo ver gaat. Daarnaast de zaken als het ontwikkelen van batterijen en de inzet van zonne-energie. Kortom: een man die met zijn ideeën inderdaad onze toekomst vormgeeft.

Ik vond het dan ook boeiend om te lezen. Wanneer je graag wat meer wilt weten over deze bijzondere persoonlijkheid en hoe hij gekomen is tot het punt waar hij nu is, kan ik je dit boek aanraden.