Je hebt het in Op weg naar nieuw leiderschap over 'fair process' en geeft aan wat het niet is. Een ding dat het niet is, zo schrijf je, is 'arbeiderszelfbestuur instellen, waarbij een kortetermijnfocus mogelijk de langetermijnkoers uit het oog verliest.'
Over deze zin heb ik mij verbaasd, want in de research die ik gedaan heb voor mijn nieuwe boek: (R)evolutie van werk heb ik juist veel voorbeelden gevonden van het omgekeerde. Hoe meer de werkvloer te bepalen heeft, des te meer de langetermijndoelen het uitgangspunt zijn bij besluiten.
Een van de voorbeelden die ik ben tegengekomen is MyBrand, een middelgrote SAP-dienstverlener hier in Nederland. Dit bedrijf is voor de meerderheid in handen van de gewone medewerkers en wordt dus, ondanks verschillende aanbiedingen, niet verkocht aan een grote speler in de markt. De kortetermijnwinst die dit kan opleveren weegt voor de medewerkers niet op tegen het langetermijnverlies van arbeidsvreugde dat men verwacht te ervaren bij een grote partij.
Een ander voorbeeld is Morningstar uit de VS, een bedrijf dat tomatenpulp maakt en derhalve voornamelijk productiemedewerkers en vrachtwagenchauffeurs heeft. Hier hebben ze de meest ultieme vorm van arbeiderszelfbestuur ingevoerd, elke werknemer mag zelfs al het geld van het bedrijf uitgeven, mits er maar consensus is tussen alle betrokken partijen. Deze organisatie loopt al vele jaren uitstekend omdat, zo stelt men, besluiten van de mensen die ze uit moeten voeren veel beter zijn dan wat ergens in managementteams bedacht kan worden.
Voor de goede orde: ik stel hier niet dat arbeiderszelfbestuur per definitie goed is. Ik geloof niet dat iedereen hiermee om zal kunnen gaan, wat overigens ook is gebleken uit mijn research. Bij Morningstar vertrekken bijvoorbeeld heel veel mensen binnen een jaar, met name mensen die uit managementfuncties kwamen, omdat ze niet kunnen omgaan echt zelfbestuur. Wat mij wel is opgevallen bij alle cases, is dat er juist bij arbeiderszelfbestuur sprake is van een veel betere langetermijnvisie, simpelweg omdat deze mensen graag hun leuke werk willen behouden en niet op winstbejag op korte termijn uitzijn, zoals aandeelhouders en directies met grote bonussen.
Ik ben daarom erg benieuwd waarom jij hier wel bang voor bent en welke voorbeelden je hebt meegemaakt waar dit mis is gegaan.
Met vriendelijke groet,
Auteur (R)evolutie van werk.
Over Bas van de Haterd
Bas van de Haterd is een freelance professional bemoeial. Hij helpt bedrijven met het oplossen van personeelsproblemen. Hij is een internationeel spreker en adviseur als het gaat om de invloed die technologie heeft op werk en de manier waarop je technologie kan gebruiken om slimmer te werven.
